بسیج از دید سید علی خامنه ای

افسر جوان جنگ نرم (تا اطلاع ثانوی پست ثابت)

 اگر قرار است در جبهه و جنگ نرم باشیم باید پشت خاکریز باشیم و باید در اهواز و قرارگاه باشیم و باید فانسقه خود را بسته باشیم

و هم اکنون دانشگاه سنگر و خاکریز ماست

فضای مجازی محل کشیک های نگهبانی ماست

و در این راه باید پوتین های خود را پوشیده باشیم و سر پست نگهبانی باشیم و مطیع امر فرماندهی کل قوا امام خامنه ای

نومید مشو، که تو را نیز عاشورایی است و کربلایی که تشنه خون توست و انتظار می کشد تا تو زنجیر خاک از پای اراده ات بگشایی و از خود و دلبستگی هایش هجرت کنی و به کهف حَصین ِ لازمان و لامکانِ ولایت ملحق شوی و فراتر از زمان و مکان، خود را به قافلهء سال شصت و یکم هجری برسانی و در رکاب امام عشق به شهادت رسی...

 ______________

گفتم دانشگاه، پس بگذار بشنو که امام و پدر دل سوزمان در این باره چه می فرمایند :

جـــــــــــــــهاد ـعلمیــــ

بنای مستقل

ته صف نایستیم

ـعلم قدرتــــ است

نو آوری های خودی

__________________________

با توجه به شروع فصل امتحانات و جهاد علمی !

شدیدا التماس دعا دارم برای دوستانم و هم چنین خودم !

بعد از امتحانات هم اردوی غرب می رم ان شا الله !

دلم نمیاد اما خدا حافظ تا 22 تــــیر ماه !

لبیک یا امام الخامنه ای !

---

امتحان ها رو دادم

از سفر راهیان هم به سلامتی برگشتم...

اما هنوز پایم به مشهد نرسیده خبر دادن که با ید تشریف ببری به یه دوره ی آموزشی برای سربازی امام خامنه ای و ان شاالله امام زمان آموزش ببینی ...

شاید هم باید بروم تا یاد بگیرم چگونه باید " فرزند خلفی برای ــــید ـعلیـ " باشم ...

ان شاالله تا آخر ماه رمضان در طرح ولایت کشوری هستم!

التماس دعای فراوان دارم از تمامی دوستانم، تا من و سایر دوستانم در این طرح بزرگ بتوانیم بعد از این دوره به رسالت سنگین خود عمل کنیم !!!

___________

و حالا برگشتم!

با کوله باری از مسئولیت و دغدغه...

ای سید ما و ای آقای ما! با شما سخن می گویم، افتخار و آرزوی ما شهادت است اما شهادتی که در رکاب شما و نایب شما باشد!

آقای من! فتنه ها سخت در انتظار آمدن اند و بی تاب ظهور شما!

می دانم که تنهای مان نمی گذاری! رهای مان نمی کنی!! مگر نه این که شما پدر امت اسلامی و ما نالایقان فرزندان تان! کدام پدری در طوفان حوادث فرزندان خود را رها می کند!! نوح چنین نکرد، شما که ...

سید ما و مولای ما ! دعا کن برای ما ! دعا کن تا آن چه در نهایت توان داریم انجام دهیم!!

.: آقــا بـیـا تا زندگی معنا بگیرد

سیج مدرسه ی عشق

امام خمینی(س) ۲ آذر ۱۳۶۷ به مناسبت هفته بسیج خطاب به ملت ایران و بسیجیان درباره نقش و منزلت بسیج فرمودند: بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند.

به گزارش جماران، متن پیام امام به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیه خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد.
در حوادث گوناگون پس از پیروزی انقلاب خصوصاً جنگ، بودند نهادها و گروه‌های فراوانی که با ایثار و خلوص و فداکاری و شهادت طلبی، کشور و انقلاب اسلامی را بیمه کردند. ولی حقیقتاً اگر بخواهیم مصداق کاملی از ایثار و خلوص و فداکاری و عشق به ذات مقدس حق و اسلام را ارائه دهیم، چه کسی سزاوارتر از بسیج و بسیجیان خواهند بود! بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند.
من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‌خورم و از خدا می‌خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‌ام. من مجدداً به همه ملت بزرگوار ایران و مسئولین عرض می‌کنم چه در جنگ و چه در صلح بزرگترین ساده اندیشی این است که تصور کنیم جهانخواران خصوصاً امریکا و شوروی‌ از ما و اسلام عزیز دست برداشته‌اند؛ لحظه‌ای نباید از کید دشمنان غافل بمانیم. در نهاد و سرشت امریکا و شوروی کینه و دشمنی با اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله و سلم - موج می‌زند. باید برای شکستن امواج طوفانها و فتنه‌ها و جلوگیری از سیل آفتها به سلاح پولادین صبر و ایمان مسلح شویم. ملتی که در خط اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله - و مخالف با استکبار و پول پرستی و تحجرگرایی و مقدس نمایی است، باید همه افرادش بسیجی باشند و فنون نظامی و دفاعی لازم را بدانند، چرا که در هنگامه خطر ملتی سربلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشد.
خلاصه کلام، اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد، چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید و الّا هر لحظه باید منتظر حادثه ماند.
بسیج باید مثل گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد. امروز یکی از ضروریترین تشکلها، بسیج دانشجو و طلبه است. طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاهها باید با تمام توان خود در مراکزشان از انقلاب و اسلام دفاع کنند و فرزندان بسیجی‌ام در این دو مرکز، پاسدار اصول تغییرناپذیر «نه شرقی و نه غربی» باشند. امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند. فرزندان انقلاب به هیچ وجه نگذارند ایادی امریکا و شوروی در آن دو محل حساس نفوذ کنند. تنها با بسیج است که این مهم انجام می‌پذیرد. مسائل اعتقادی بسیجیان به عهده این دو پایگاه علمی است. حوزه علمیه و دانشگاه باید چهارچوبهای اصیل اسلام ناب محمدی را در اختیار تمامی اعضای بسیج قرار دهند. باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هسته‌های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب می‌توان اسلام را فاتح جهان نمود. شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاری‌های شماست و مسئولین تنها با پشتوانه شماست که می‌توانند به تمامی تشنگان حقیقت و صداقت اثبات کنند که بدون امریکا و شوروی می‌شود به زندگی‌ مسالمت آمیز توأم با صلح و آزادی رسید. حضور شما در صحنه‌ها موجب می‌شود که ریشه ضد انقلاب در تمامی ابعاد از بیخ و بن قطع گردد.
من دست یکایک شما پیشگامان رهایی را می‌بوسم و می‌دانم که اگر مسئولین نظام اسلامی از شما غافل شوند، به آتش دوزخ الهی خواهند سوخت. بار دیگر تأکید می‌کنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی، سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت. من از تمامی بسیجیان خصوصاً از فرماندهان عزیز آن تشکر می‌کنم و از دعای خیر برای این فرزندان با وفای اسلام غفلت نخواهم نمود. خداوند شهدای عزیز و گمنام بسیج را به نعمت همجواری اهل بیت - علیهم السلام - متنعم و جانبازان عزیز را شفا و اسرا و مفقودین عزیز را سالماً به اوطانشان بازگرداند و هر روز بر عظمت و شوکت این نهاد مقدس و مردمی که پیروان اسلام عزیز و حضرت بقیة الله الاعظم - ارواحنا لمقدمه الفداء - هستند بیفزاید. والسلام علیکم و رحمة الله.

وصیت نامه بسیجی شهید عباس علی محرابی

به نام خداوند درهم کوبنده ی ستمگران وصیت خود را آغاز می نمایم.

  و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاء عند ربهم یرزقون؛ و آن ها که در راه خدا به شهادت می رسند مپندارید که مردگانند، بلکه زنده اند و نزد خداوند روزی دارند.

  مادر عزیز و پدر گرامی، برادران و خواهران مهربانم! همان طور که می دانید ما در دوره ای زندگی می کنیم که انقلابی بزرگ و الهی در مملکتمان رخ داده است. انقلابی که زنده کننده ی اسلام و سنت رسول الله و ائمه ی معصومین است و سال ها برای به ثمر رسیدن تلاش گردیده و تلاش کرده ایم.

   انقلابی که توانسته پایه های ظلم و جور در هزار و پانصد ساله ی شاهنشاهی سرنگون و دست عمالش را از این مرز و بوم عزیز و کوتاه و ثروت های ملی ما را به غارت می برند، برای همیشه قطع شود و این انقلاب توانسته الگویی شود برای مستضعفین جهان و بزرگ ترین ضربه بر پیکر استعمارگران شرق و غرب و مهم ترین عاملی که در پیروزی این انقلاب بزرگ نقش داشته است، رهبری امام عزیزمان و جان فشانی جوانانی بوده است که از روی اخلاص، جان خود را در طبق اخلاص نهاده و از اولین روزهای انقلاب در کلیه ی جوانب فعالانه شرکت داشته اند.

  و این که این جنگ را بر ما استعمارگران و مستکبرین جهان توسط رژیم بعث عراق به شکست انقلاب ما بر ما تحمیل کرده اند بر ما واجب است که به ندای رهبر عزیزمان لبیک گفته و فعالانه از پیر و جوان در جبهه ها حضور بهم رسانیم که این حضور هم برای ما وظیفه و هم دفاع از اسلام و رضایت پروردگار خواهد بود، چون که این انقلاب یکی از نعمت های بزرگ الهی می باشد که نصیب ما ایرانیان و ملت مسلمان شده است و باید در حفظ آن کوشا باشیم؛ و چون سرپیچی از اوامر رهبری سرپیچی از خداوند می باشد این را خوب می دانیم روحیه و نیروی ایمانی را که در بسیجیان و ملت و جوانان شهادت طلب سراغ داریم پیروزی ما بر صدام و صدامیان حتمی می باشد، چون ما از نیروی ایمانی و پیروی دستورات اسلام و فرمان رهبری می باشیم، یا کسانی که در این انقلاب در داخل کارشکنی می کنند باید قاطعانه مبارزه کرد. جنگ کمبودهایی را هم به دنبال خواهد داشت که باید با کمبودهای آن ساخت تا در آینده با افتخار زندگی کنیم.

  اما مادر جان! می دانم که هر مادر آرزو دارد که فرزندش همیشه در کنارش باشد و تحمل دوری او را ندارد، ولی شما بدانید امروز روز امتحان الهی و آرزوی ما پیروزی اسلام است بر کفر جهانی. پس آرزوی هر مادری هم باید همین باشد که اطاعت و اجرا نمودن دستورات الهی بر همه واجب می باشد.

  مادر جان! ما همه امانتی هستیم از جانب خداوند در این دنیای خاکی و پر از زرق و برق و تجملات زود گذر که هیچ گونه دوامی نداشته و باقی نمی ماند و چیزی که برای انسان باقی می ماند اعمال شایسته و اطاعت از خداوند می باشد که در حیات ابدی به درد انسان خواهد خورد که همانا یکی از این اعمال، معامله با خداوند یعنی جهاد می باشد که انسان، جان ناقابل خود را مورد معامله با خداوند قرار دهد. ان شاء الله که مورد قبول درگاه احدیت قرار گیرد.

   مادر جان! در پایان از شما می خواهم که برای پیروزی رزمندگان بر دشمن دعا کنید و از پدر عزیزم می خواهم که اگر خطایی از بنده سر زده مرا مورد عفو و بخشش خود قرار دهد. از کلیه ی برادران و خواهران آرزوی بخشش دارم و محتاج دعای همگی شما هستم. چنان چه لیاقت شهادت را خداوند منان نصیب این بنده ی حقیر و ناچیز خود گردانید، برای من گریه نکنید و از شما عاجزانه خواستارم که پیرو خون شهیدان و ادامه دهنده ی راه آنان باشید، تا پیروزی کامل رزمندگان اسلام بر کفر صدام و استعمارگران شرق و غرب.

  و وصیت می نمایم که اگر سعادت یافتم و شهید شدم مرا در بهشت صادق در جوار شهیدان شهرمان فریمان دفن نمایید و مجدداً از پدر و مادر و برادران و خواهران و کلیه ی اقوام و دوستان طلب مغفرت می نمایم و تا جایی که یادم هست از کسی بدهی ندارم و چنان چه کسی سراغ طلب از من نمود از پول خودم پرداخت نمایید و چند روزی هم روزه و نماز که احتمالاً بدهکار می باشم برایم به جا آورید. همگی شما را به خدای بزرگ می سپارم و آرزو دارم که همیشه در زندگی صبور و پیرو دستورات رهبری باشید.

شاخصه‌های بسیجی از منظر امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)

باز تعریف هویت بسیجی و تعمق و تدبر در فهم آن یکی از ضروری‌ترین نیازها و وظایف مهم نسل امروز بسیج در آستانه آغاز دهه چهارم انقلاب اسلامی است که بدون توجه به آن، نگرش بسیجی در معرض تهدید خطرات و آفات جدی قرار خواهد گرفت. بی‌شک از آنجا که بسیجیان فرزندان عزیز و صالح رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) و شاگرد خلف ایشان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هستند، برای رسیدن به شناختی حقیقی از معنای بسیجی و مولفه‌ها و شاخصه‌های هویت‌‌بخش نگرش بسیجی، باید به سراغ آراء و نظرات ایشان رفت و کلام این دو بزرگوار را مرور نمود. با مرور آراء و نظرات ایشان می‌توان موارد زیر را به عنوان مهمترین شاخصه‌های نگرش بسیجی برشمرد: ١- اهل ارتباط با خدا اولین شاخص در توصیف بسیجیان، ارتباط ویژه‌ای است که بین ایشان و خداوند متعال وجود دارد. بسیجی با خدامحوری آغاز می‌شود و دیگر شاخصه‌های آن نیز شاخه‌ای از ریشه آن است. به واقع روح و جوهره نگرش بسیجی با توحید و وحدانیت و ارتباط با خالق هستی آغاز می‌شود و کار و تلاش برای رضای اوست که معنا می‌یابد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در وصف بسیجیان می‌فرماید: "یک ویژگی این است که در بسیج ملت ایران، مایه‌ی اصلی، ارتباط با خداست. جوان بسیجی یا هر قشری از قشرهای آن؛ یعنی مرد و زن و پیر و جوان بسیجی، دارای یک ارتباط معنوی و صمیمی با خداست. این، مایه‌ی اصلی کار است. آن عاملی که موجب می‌شود انسان در میدان‌ها خسته نشود، یاد خداست. آن نیرویی که انسان را در مقابل همه‌ی قدرت‌ها با قوت کامل نگه می‌دارد، توکل به خداست. اگر توکل و اعتماد به خدا و ارتباط با خدا بود، حرکت مردمی و بسیجی، حرکتی پایدار و ماندگار خواهد بود. و اگر نبود، یک هیجان و اشتعال در برهه‌ای از زمان پیدا می‌شود، ولی باقی نمی‌ماند و از بین می‌رود. شما اگر نگاه کنید، در دنیا کشوری را با خصوصیات کشور ایران پیدا نخواهید کرد که توانسته باشد در مقابل آن همه دشمن بایستد، بر آنها غالب شود، موانع را بردارد، راه خود را بگشاید، و در جهت اهداف خود حرکت کند. غالباً در کشورها، در انقلاب‌ها و در حرکت‌‌های عمومی، به خاطر فشارها و معامله‌گری‌ها، انحراف پیدا شده است. آن چیزی که تا امروز، این حرکت را در ایران اسلامی این‌طور مستقیم به سمت هدف هدایت کرده است، همین ایمان شما، ارتباطتان با خدا و روحیه‌ی دعا و تضرعی است که در نیروهای بسیجی ما وجود دارد. این، همان دعای کمیلی است که شما مقید بودید و هستید بخوانید. این، همان نماز جمعه‌های شماست. این، همان توسلات و توجهات شما به ائمه علیهم‌السّلام است. و این پیوند و رابطه‌ی معنوی است که همه چیز را حفظ کرده است. این، یک خصوصیت است که در جاهای دیگر نیست، و باید آن را حفظ کنید."(٢٧/٨/٧١) ٢- اهل اخلاص در عمل شاخص دیگر برای شرح نگرش بسیجی اخلاص است. بدین معنا که عمل جهادی و حضور بسیجیان در صحنه نه برای کسب قدرت و یا منافع شخصی و مادی و یا رضایت دیگران، بلکه تنها مبتنی بر انجام وظیفه و کسب رضای الهی صورت می‌گیرد. در این نگرش، اگر عملی مبتنی بر اخلاص صورت نگیرد، بی‌ارزش بوده و پذیرفته نخواهد بود. حضرت امام(ره) در شرح ویژگی‌های بسیجیان می‌فرماید: "بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‏اند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‏خورم و از خدا می‏خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‏ام‏." (٢/٩/٦٧) رهبر معظم انقلاب اسلامی با یادکردن از اخلاص به عنوان شاخصه رفتار بسیجی می‌فرمایند: "من به شما عزیزانم عرض کنم که یکی از برجسته‌ترین خصوصیاتی که ما برای فرد بسیجی قائل هستیم، عبارت است از صفا و خلوص. اخلاص و معنویت بسیجی و ارتباط با خدا در بسیجی، یک خصوصیت عمده است." (٥/٩/٧٦) ٣- اهل کار برای رضای خدا بسیجی برای خدمت طلب مزد نداشته و منتی بر جامعه ندارد. بسیجی در عمل جهادی خود با خدا معامله کرده است و ارزش و اجر کار او قابل پرداخت با پاداش‌های دنیوی نیست. آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه فرموده است: "شرط دیگر این است که در مقابل این حرکت و کار، از کسی مزد نخواهد. مزد، مربوط به جایی است که کسی از بیرون به ما انگیزه می‌دهد - این کار را بکن، این پول را بگیر - وقتی ما از درون و عمق جان و از عشقمان انگیزه می‌گیریم، از چه کسی می‌خواهیم مزد بگیریم؟ مزد دادن، تحقیر ماست؛ تحقیر انسانی است که از درون دارد می‌جوشد. اینها خصوصیات یک انسان بسیجی است؛ فرهنگ بسیج یعنی این." (٥/٣/٨٤) ٤- اهل گمنامی و بی نشانی بسیجی از آنجا که رفتارش را با اخلاص و تنها برای خدا انجام می‌دهد، منطقی است که به دنبال نام و نشان نبوده و از هرگونه شهرت و تبرج دوری ‌گزیند. به همین خاطر است که حضرت روح الله(ره) در وصف بسیجیانش چنین می‌سراید: "بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‏نشانی گرفته‏اند." (٢/٩/٦٧) این گمنامی و بی‌نشانی در اظهارات رهبر معظم انقلاب نیز چنین برجسته شده است: "حتّی در میدان‌های علمی در عرصه‏های علمی، جوانان مؤمن که خصوصیتشان همین است که مؤمن‏اند، دنبال نام و نشان نیستند، از همه‏ی ظرفیت استفاده می‏کنند؛ هدف هم آرمان‏های نظام اسلامی است. معنای بسیجی این است."(٤/٩/٨٨) ٥- اهل حضور در صحنه یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های نگرش بسیجی، مساله حضور در صحنه است. بسیجی عارفی عزلت‌نشین نیست که تنها به ذکر و خودسازی فارغ از اجتماع زیست کند، بلکه عارفی است مجاهد که با تیزبینی و بصیرت همواره در صحنه حاضر است. او در صحنه است تا حافظ ارزش‌ها باشد و به تعبیر رهبر عزیزمان "بسیجی باید در وسط میدان باشد تا فضیلت‌های اصلی انقلاب زنده بماند." (٢٢/٤/٧١) به واقع بسیجی باحضور در صحنه معنا می‌یابد و لاغیر! البته این حضور، خود ابعاد و وی‍ژگی‌هایی دارد که بدان باید توجه شود: ١-٥- دائمی: این حضور موقت نیست و ساعت و زمان و دوره نمی‌شناسد و همیشگی و دائمی است. و به تعبیر امام خامنه‌ای: "انتظاری که امام از بسیج داشت، آمادگی و حضور دائمی بود؛ زیرا بسیج، پشتوانه‌ی اصلی انقلاب است."(٦/٤/٦٨) ٢-٥- فراگیر: این حضور البته گستره و مرز نمی‌شناسد و در هر جا و هر میدانی که برای دفاع از انقلاب اسلامی بدان نیاز باشد حضور دارد. به تعبیر کامل‌تر: "بسیج، یعنی حضور در میدان‌هایی که نظام اسلامی، وظیفه‌ی انسانی و الهی و نیازهای کشور، حضور او را در آن میدان‌ها لازم می‌داند و او را به آنها فرا می‌خواند. بسیجی، هر یک از آحاد ملت است که در هرجایی که به حضور او نیاز هست، آماده باشد." (٢١/٨/٨٠) ٦- اهل عمل مجاهدانه مؤلفه دیگری که ماهیت تلاش و کوشش بسیجی را از دیگر تلاش‌ها و فعالیت‌های مشابه متمایز می‌سازد، آن است که تلاش بسیجی عملی جهادی است که برای مقابله با اقدامات دشمن و مهار ترفندهای آن صورت می‌گیرد. به واقع عمل بسیجی جهدی خالی از جهت و تلاشی بدون هدف نیست، بلکه مبارزه‌ای است عملی برای مقابله با دشمن و دفاع از اسلام و آرمانهای انقلاب اسلامی. به فرموده حکیم فرزانه انقلاب اسلامی: "معنای بسیج، توأم کردن ایمان و عمل است؛ عمل مجاهدانه، نه صرفاً عمل شخصی. از نظر اسلام، ایمان مجرد از عمل، یک حداقل است. ایمان کامل و ایمان حقیقی آن ایمانی است که با جهاد در میدان عمل همراه باشد. "و الّذین امنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل اللَّه و الّذین آووا و نصروا اولئک هم المؤمنون حقّا"؛ (انفال: ٧٤) مؤمن حقیقی آن کسی است که ایمان را با جهاد و هجرت و نصرت همراه می‌کند. تشخص بسیجی به این است. این فکر غلط و انحرافی که ما ایمان را منهای عمل و منهای جهاد، برای تقرب الی اللَّه کافی بدانیم، این آیه و آیات زیادی آن را رد می‌کنند. بسیج، قائم به همین است که ایمان همراه با عمل، آن هم عمل مجاهدانه باشد." (٢/٨/٨٩) مبتنی بر نظر معظم‌له "هر دانشجویی با هر سلیقه‏ی سیاسی، اگر پایبند به ارزش‌های انقلاب و آماده‏ی حضور در عرصه‏ی مبارزه‏ی فرهنگی و سیاسی با استکبار و ایادی آشکار و نقابدار آن است، می‏تواند در خیل بسیجیان دانشگاه و عضوی از بسیج دانشجویی باشد." (١٤/٧/٧٧) ٧- اهل زندگی شهادت طلبانه عمل  مجاهدانه توام با خطراتی است که مجاهد فی سبیل الله آن را پیش از آغاز حرکت انتخاب کرده و به جان خریده است. به واقع زندگی مجاهدانه با نوعی "مرگ آگاهی" همراه است و اوج و کمال خودرا در "شهادت در راه خدا" تعریف می‌کند. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "بالاترین خطر برای انسان، جان باختن است. در مکتب بسیج، نام این جان باختن "شهادت" است. شهادت بالاترین ارزش عاشورایی انسان و بالاترین ارزش در معیار ارزش‌های معنوی است. در روایت وارد است: "فوق کل ذی برّ برٌّ حتی یقتل الرّجل فی سبیل‌اللَّه"؛ بالاتر از هر فضیلتی، ارزشی و معنویتی، ارزش دیگری وجود دارد، تا وقتی که فرد به شهادت می‌رسد، که بالاترین ارزشهاست. آن معنای جهاد است و این معنای شهادت است... جهاد و شهادت، دو فصل بزرگ حرکت بسیجی است" (٢/٦/٨٤) ٨- اهل تلاش عاشقانه و مومنانه شاخصه مهم در بررسی نگرش بسیجی آن است که حضور در میدان مقابله با دشمنان از روی اجبار و اکراه نیست، بلکه نوعی حرکت عاشقانه و مخلصانه است که از روی شوق و ایمان، و اراده، انتخاب شده است. چرا که "فرق است بین آن نیروهایی که به عنوان وظیفه‌ی سازمانی وارد میدان دفاع می‌شوند، با نیروهایی که به دنبال وظیفه‌ی ایمان و عشق و به دنبال دستور قاطع عواطف برخاسته از اعماق جان وارد میدان می‌شوند. این بسیج است." (٦/١٠/٧٨) "آری، بسیج مدرسه‏ی عشق است، و در همه‏ی میدان‌های دشوار، فقط حضور عاشقانه و مخلصانه است که می‏تواند پرچم حق و عدل و راستی و ایمان را به اهتزاز درآورد و جنود شیطان را منهزم سازد." (١٤/٧/٧٧) "تفکر بسیجی ترکیبی است از ایمان عمیق، تلاش مخلصانه، هشیاری در شناخت دشمن، گذشت و ایثار در برابر دوست، و ایستادگی و مقاومت شجاعانه و خستگی‏ناپذیر ... و این است آن حقیقت والایی که امام بزرگوار ما به خاطر آن، بسیجی بودن را افتخار خود می‏دانست." (١٤/٧/٧٧* ٩- صاحب اراده و همت بلند یکی دیگر از مؤلفه‌های که موجب ممتاز شدن بسیجی در جامعه اسلامی و موفق بودن آن در همه عرصه‌هایی که ورود می‌یابد است، آن است که حرکت بسیجی مبتنی بر همت و اراده بلند شکل می‌گیرد. جهان‌بینی و تربیت بسیجی از او انسانی با همت ساخته که در برابر سختی ها تاب می‌آورد و تلاش و مبارزه را بر عافیت‌طلبی ترجیح می‌دهد. رهبر معظم انقلاب اسلامی این شاخصه بسیجی بودن را چنین شرح می‌دهد: "همه آماده نیستند از راحتی و حضور پای بخاری گرم در زمستان یا کولر خنک در تابستان صرف‌نظر کنند؛ همه حاضر نیستند برای خودشان دشمن بتراشند؛ همه حاضر نیستند در یک راه دشوار عرق بریزند و سنگلاخ‌ها را بنوردند؛ انسانی با همت و با اراده می‌خواهد. پس عزم و اراده‌ی کار کردن و گذشت از راحتی و آسایش هم یک شرط است." (٥/٣/٨٤) و می‌افزاید: "بسیج یعنی انسان باهمتی که غیرت دینی و دانایی فکری و نیازشناسی و ابتکار و جوشش ذهنی و خلاقیت دارد و وارد میدان می‌شود." ١٠- پیشرو بودن و خط شکنی ویژگی ممتاز دیگر بسیج پیشرو بودن است. جرات و جسارت حضور در عرصه‌هایی که تا به حال کسی بدان وارد نشده است، تنها برای اراده‌های بلندی ممکن است که دل در گرو ایمان الهی داشته و از غیر خدا ترسی ندارد. و در این میان بی‌شک بسیج خط شکن میادین خطرناک و عرصه‌های درنوردیده نشده است و این حقیقتی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بدان چنین اشاره می‌کنند: "بسیجی یک فرهنگ است و اگر بخواهیم این فرهنگ را در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم پیشرو بودن در همه‌ی عرصه‌های اساسی زندگی" (٥/٣/٨٤) ایشان در جایی دیگر می‌افزایند: "بعد از دوران جنگ هم در همه‏ی حوادث، بسیج جلودار بوده است، پیشرو بوده است، خط شکن بوده است. اگر بحث اقتدار سیاسی و ایستادگی سیاسی مطرح بوده، این جریان عظیمِ بسیج مردم در سرتاسر کشور این شعار را تثبیت کردند، به رخ دنیا کشیدند؛ اگر بحث فرهنگی بوده است، اگر بحث سازندگی بوده است، چقدر در سرتاسر این کشور کارهای عظیم به وسیله‏ی نیروهای بسیجی انجام گرفت." (٤/٩/٨٨) ١١- دغدغه‌مندی و مسئولیت‌پذیری یکی دیگر از شاخصه‌های نگرش بسیجی دغدغه‌مندی و مسئولیت‌ پذیری است. بسیجی فردی عافیت‌طلب و غیر مسئول در قبال جامعه نیست. بسیجی از کنار معضلات و نابسامانی‌ها به سادگی نمی‌گذرد، بسیجی دردمندی است که کمبودها و تبعیض‌ها خواب راحت را از او گرفته و او را به میدان مبارزه با آن کشانده است. "یک سیاستمدار بسیجی، یک نظامی بسیجی، یک دانشجوی بسیجی، یک روحانی بسیجی، یک کشاورز بسیجی، یک کارگر بسیجی، یک محقق و دانشمند بسیجی، یک استاد بسیجی، از همه‌ی قشرها یک بسیجی، آن کسی است که مقدورات و امکان خود را در راه هدف‌های عظیم این ملت به میدان می‌آورد؛ خود را سهیم می‌کند؛ خود را مسؤول می‌داند و مایل نیست کنار بنشیند، تا دیگران تلاش کنند، او هم نگاه کند؛ یا آن‌جایی که سودمند است، سودش را ببرد؛ و یا تا یک گوشه‌اش ساییده شد، بنا کند به ایراد گرفتن و اعتراض کردن؛ این‌جور انسان هم در جامعه داریم؛ بسیجی آن کسی است که این‌گونه نیست." (٧/٩/٨٤) و همین روحیه بسیجی است که او را به عنوان یک عدالت‌خواه در جامعه، میدان‌دار مبارزه با فقر و فساد و تبعیض می‌کند. به فرموده رهبری: "بسیجی عدالت‌طلب است. عدالت‌طلبی فقط این نیست که انسان شعار عدالت‌طلبی بدهد؛ نه، باید این را واقعاً بخواهد. عدالت‌طلبی به این نیست که انسان رودرروی کسی بایستد و بگوید تو عدالت‌طلب نیستی؛ نه، این، ساز و کار دارد. باید جامعه به نقطه‌یی برسد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه در آن طراحی شود و دستگاه اجرایی طوری باشد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه فرصت عملیاتی شدن و اجرایی شدن پیدا کند." (٥/٣/٨٤) ١٢- آرمان‌خواهی توام با عمل‌گرایی بسیجی آرمان‌گراست و به دنبال تحقق آرمان‌های الهی در جامعه است، اما نه آرمان‌گرایی که تنها در شعارگرایی تجلی کند. بلکه آرمان‌گرایی که برای دستیابی به اهداف و آرمان‌ها با تدبیر و عقلانیت و توجه به مقتضیات زمان و ضرورت‌ها و واقعیت‌های جامعه، برای تحقق آرمان‌ها برنامه‌ریزی و تلاش می‌کند. به همین خاطر است که رهبری در تبیین ویژگی بسیج می‌فرمایند: "بسیج یعنی حرکت عظیم ملت ایران، همراه با آگاهی؛ احساس آمیخته‌ی با عقلانیت؛ حرکت و عمل آمیخته‌ی با مبنای فکری؛ عمل‌گرایی همراه با آرمان‌گرایی و دیدن افق‌های دوردست؛ اینها مجموعه‌یی است که ذهنیت و هویت بسیج را تشکیل می‌دهد."(٢/٦/٨٤) ١٣- اهل بصیرت مؤلفه دیگر بسیجی آن است که اهل فهم و صاحب بصیرت است. به معنای آن که وضعیت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خود را می‌شناسد و با تکیه بر شاخصه‌ها و آموزه‌های اسلامی، می‌تواند پدیده‌های سیاسی- اجتماعی را فهم کند و مورد ارزیابی قرار دهد. بصیرت مطلوب بسیج از ایمان وی حاصل شده است و به واقع "ایمان روشن، ایمان بابصیرت... همان چیزی است که بسیجی به آن متمیز است." (٢/٩/٧٧) مبتنی بر رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی "بسیج نه به پول وابسته است، نه به عنوان و جاه و جلال وابسته است، نه به دستور از بالا وابسته است. معیار بسیج، بصیرت است و ایمان. ایمان از دل او می‏جوشد، او را به کار وادار می‏کند؛ بصیرت هم به او تفهیم می‏کند که چگونه حرکت کند، معیارها را چگونه تشخیص بدهد، راه را چگونه طی کند. این معنای بسیجی است." (٤/٩/٨٨) به فرموده حکیم بزرگ انقلاب اسلامی: "اساس بسیج در جمهوری اسلامی، بر آگاهی است. در این‌جا نظام جمهوری اسلامی هرگز نخواسته است عده‌ای بیایند و چشمهایشان را ببندند و با اطاعت کورکورانه و بی‌خبر از آنچه که اتفاق می‌افتد، به میدان بروند و اسلحه‌ها را بکشند و بنای جنگیدن بگذارند. این را ما نخواستیم. جمهوری اسلامی و امام این جمهوری - رضوان و رحمت خدا بر او - عکس این حرکت کردند. ملت ما با آگاهی راه‌افتاد، میدان را انتخاب کرد و در آن میدان جنگید." (٢٧/٨/٧١) البته بصیرت داشتن مفهومی متغیر است که بطور مستمر باید تقویت شود و بر بصیرتمان افزوده شود. لذا یکی از توصیه‌های مهم رهبری به بسیجیان افزایش بصیرت بوده است. معظم‌‌له در یکی ازدیدارها به بسیجیان چنین توصیه می‌کند: "جوانان عزیز! بسیجیان عزیز! هر جای کشور که هستید، این بصیرت را روزبه‌روز زیاد کنید. نگذارید بعضی از نیازهای مادی و مسائل کوچک، جلو بصیرتها را بگیرد. بصیرتتان را حفظ کنید و دشمنتان را بشناسید. دشمن، ترفندهای گوناگون دارد؛ و آن ملتی موفق می‌شود که فریب نخورد." (٢٧/٨/٧١) ١٤- دشمن شناس دشمن‌شناسی، مولفه برجسته دیگری در نگرش بسیجی است. بسیجی از آنجا که جهان بینی خود را مبتنی بر آموزه‌های اسلام ناب محمدی(ص) شکل داده است، به دشمن و ترفندهای او بیش از دیگران حساس است. بسیجی کسی است که با چشمانی باز و هوشیاری تمام از دشمن غفلت نورزیده و خشم و کینه انقلابی خودرا برای مقابله با آن در سینه نگه داشته است. و همین رویکرد دشمن‌شناسانه بسیجیان است که بسیج را به خاری در چشم دشمن بدل ساخته است. حکیم دشمن شناس انقلاب اسلامی در وصف دانشجویان بسیجی می‌فرماید: "دانشجوی بسیجی کسی است که دشمن کمین‏گرفته را از یاد نمی‏برد و غافلانه، خود و دانشگاه و کشورش را به دست تطاول دشمن نمی‏سپرد." (١٤/٧/٧٧) این صف ممتاز در دیگر اقشار بسیج نیز نهادینه شده است و آن را "به مجموعه‌ای تبدیل کرده که دشمن را بیمناک و دوستان را امیدوار و خاطرجمع می‌کند." (٥/٩/٧٦) ١٥- نظم و انضباط بی‌شک تحقق آرمانها بدون داشتن برنامه ریزی و نظم و انضباط محقق نخواهد شد. لذا بسیجی در عمل مجاهدی است که مبتنی بر نظم و انضباط حرکت می‌کند. البته از آنجا که تلاشگری معطوف به هدف است و برای تحقق آرمان‌ها و دفاع ار ارزش‌ها با همه توان وارد میدان می‌شود، در صورت رسیدن به بن بست، راه‌های متعددی را مرور و بررسی می‌کند، و با اولین مانع در جا نزده و کناره گیری نمی‌کند. اما این بدان معنا نیست که ملزم به رعایت نظم و قانون نیست و البته دشمنان برای تخریب چهره بسیجیان، بسیج را به بی‌نظمی متهم می‌کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در نفی این اتهام می‌فرمایند: "این فکر غلط باید از ذهنهای دیگران بیرون رود که بسیجی کسی است که مقررات را رعایت نمی‌کند؛ برعکس، آن کسی بسیجی‌تر است که مقررات را بیشتر رعایت می‌کند؛ به خاطر آن‌که این فرد بیشتر از همه برای نظام دل می‌سوزاند و مقررات، لوازم قطعی اداره‌ی درست نظام است." (٦/٤/٦٨) ١٦- اعتدال گرایی مؤلفه دیگری که می‌توان از آن به عنوان یکی از شاخصه‌های رفتاری نگرش بسیجی یاد کرد، اعتدال‌گرایی است. به واقع با افراطی‌گری و تفریط‌گرایی نمی‌توان آرمان‌های الهی را محقق کرد، چرا که راه به انحراف و انحطاط دارد. لذا رهبری معظم به بسیجیان توصیه می‌کنند: "افراط نباید باشد، تفریط هم نباید باشد. توجه کنید که افراط هم همان اندازه ضرر می‌زند که تفریط. عمل نکردن یقیناً مضر است، عمل افراط‌آمیز هم به همان اندازه مضر است؛ مراقب باشید." (٢/٨/٨٩) ١٧- فعال و با نشاط مجموعه شاخصه‌های برشمرده از بسیجی یک انسان پرتحرک و بانشاط می‌سازدکه امیدوارانه و با توکل به خداوند متعال وارد عرصه‌های مختلف شده و به محیط نیز حرکت و حیات می‌بخشد. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "اگر بتوانید بسیج را هرچه فراگیرتر کنید و دل‌های بیشتر و نشاطِ متراکم‌تری را وارد این صحنه‌ی عمل بکنید، آینده‌ی این کشور تضمین‌شده‌تر است. روحیه‌ی بسیجی یک روحیه‌یی است که اگر در هر نقطه‌یی و در هر قشری به‌وجود بیاید، در آن‌جا فعالیت و نشاط و حرکت و حیات را مضاعف و چند برابر می‌کند؛ این معنای بسیج است." (٧/٩/٨٤) ١٨- پاسدار خطوط فاصل و کلام آخر اینکه فرهنگ بسیج را امام خامنه‌ای این‌گونه ترسیم می‌فرمایند: "بسیج سیاسى است، اما سیاست‌زده نیست، سیاسى‌کار نیست، جناحى نیست؛ بسیج مجاهد است، اما بى‌انضباط نیست، افراطى نیست؛ بسیج عمیقاً متدین و متعبد است، اما متحجر نیست، خرافى نیست؛ بسیج بابصیرت است، اما از خود راضى نیست؛ بسیج اهل جذب است - گفته‌ایم جذب حداکثرى - اما اهل تسامح در اصول نیست؛ بسیج غیور است، پاسدار خطوط فاصل است؛ بسیج طرفدار علم است، اما علم‌زده نیست؛ بسیج متخلق به اخلاق اسلامى است، اما ریاکار نیست؛ بسیج در کار آبادکردن دنیاست، اما خود اهل دنیا نیست. این شد یک فرهنگ. فرهنگ بسیجى یعنى آن مجموعه‌ى معرفت‌ها و روش‌ها و منش‌هایى که می‌تواند مجموعه‌هاى عظیمى را در ملت به وجود بیاورد که تضمین‌کننده‌ى حرکت مستقیم و پایدار اسلامى آن ملت باشند. این یک تفکر است؛ در ذهن هم نیست، در خارج و در عینیت وجود دارد."(٦/٩/١٣٩٠)

 

باز تعریف هویت بسیجی و تعمق و تدبر در فهم آن یکی از ضروری‌ترین نیازها و وظایف مهم نسل امروز بسیج در آستانه آغاز دهه چهارم انقلاب اسلامی است که بدون توجه به آن، نگرش بسیجی در معرض تهدید خطرات و آفات جدی قرار خواهد گرفت. بی‌شک از آنجا که بسیجیان فرزندان عزیز و صالح رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) و شاگرد خلف ایشان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هستند، برای رسیدن به شناختی حقیقی از معنای بسیجی و مولفه‌ها و شاخصه‌های هویت‌‌بخش نگرش بسیجی، باید به سراغ آراء و نظرات ایشان رفت و کلام این دو بزرگوار را مرور نمود. با مرور آراء و نظرات ایشان می‌توان موارد زیر را به عنوان مهمترین شاخصه‌های نگرش بسیجی برشمرد: ١- اهل ارتباط با خدا اولین شاخص در توصیف بسیجیان، ارتباط ویژه‌ای است که بین ایشان و خداوند متعال وجود دارد. بسیجی با خدامحوری آغاز می‌شود و دیگر شاخصه‌های آن نیز شاخه‌ای از ریشه آن است. به واقع روح و جوهره نگرش بسیجی با توحید و وحدانیت و ارتباط با خالق هستی آغاز می‌شود و کار و تلاش برای رضای اوست که معنا می‌یابد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در وصف بسیجیان می‌فرماید: "یک ویژگی این است که در بسیج ملت ایران، مایه‌ی اصلی، ارتباط با خداست. جوان بسیجی یا هر قشری از قشرهای آن؛ یعنی مرد و زن و پیر و جوان بسیجی، دارای یک ارتباط معنوی و صمیمی با خداست. این، مایه‌ی اصلی کار است. آن عاملی که موجب می‌شود انسان در میدان‌ها خسته نشود، یاد خداست. آن نیرویی که انسان را در مقابل همه‌ی قدرت‌ها با قوت کامل نگه می‌دارد، توکل به خداست. اگر توکل و اعتماد به خدا و ارتباط با خدا بود، حرکت مردمی و بسیجی، حرکتی پایدار و ماندگار خواهد بود. و اگر نبود، یک هیجان و اشتعال در برهه‌ای از زمان پیدا می‌شود، ولی باقی نمی‌ماند و از بین می‌رود. شما اگر نگاه کنید، در دنیا کشوری را با خصوصیات کشور ایران پیدا نخواهید کرد که توانسته باشد در مقابل آن همه دشمن بایستد، بر آنها غالب شود، موانع را بردارد، راه خود را بگشاید، و در جهت اهداف خود حرکت کند. غالباً در کشورها، در انقلاب‌ها و در حرکت‌‌های عمومی، به خاطر فشارها و معامله‌گری‌ها، انحراف پیدا شده است. آن چیزی که تا امروز، این حرکت را در ایران اسلامی این‌طور مستقیم به سمت هدف هدایت کرده است، همین ایمان شما، ارتباطتان با خدا و روحیه‌ی دعا و تضرعی است که در نیروهای بسیجی ما وجود دارد. این، همان دعای کمیلی است که شما مقید بودید و هستید بخوانید. این، همان نماز جمعه‌های شماست. این، همان توسلات و توجهات شما به ائمه علیهم‌السّلام است. و این پیوند و رابطه‌ی معنوی است که همه چیز را حفظ کرده است. این، یک خصوصیت است که در جاهای دیگر نیست، و باید آن را حفظ کنید."(٢٧/٨/٧١) ٢- اهل اخلاص در عمل شاخص دیگر برای شرح نگرش بسیجی اخلاص است. بدین معنا که عمل جهادی و حضور بسیجیان در صحنه نه برای کسب قدرت و یا منافع شخصی و مادی و یا رضایت دیگران، بلکه تنها مبتنی بر انجام وظیفه و کسب رضای الهی صورت می‌گیرد. در این نگرش، اگر عملی مبتنی بر اخلاص صورت نگیرد، بی‌ارزش بوده و پذیرفته نخواهد بود. حضرت امام(ره) در شرح ویژگی‌های بسیجیان می‌فرماید: "بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‏اند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‏خورم و از خدا می‏خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‏ام‏." (٢/٩/٦٧) رهبر معظم انقلاب اسلامی با یادکردن از اخلاص به عنوان شاخصه رفتار بسیجی می‌فرمایند: "من به شما عزیزانم عرض کنم که یکی از برجسته‌ترین خصوصیاتی که ما برای فرد بسیجی قائل هستیم، عبارت است از صفا و خلوص. اخلاص و معنویت بسیجی و ارتباط با خدا در بسیجی، یک خصوصیت عمده است." (٥/٩/٧٦) ٣- اهل کار برای رضای خدا بسیجی برای خدمت طلب مزد نداشته و منتی بر جامعه ندارد. بسیجی در عمل جهادی خود با خدا معامله کرده است و ارزش و اجر کار او قابل پرداخت با پاداش‌های دنیوی نیست. آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه فرموده است: "شرط دیگر این است که در مقابل این حرکت و کار، از کسی مزد نخواهد. مزد، مربوط به جایی است که کسی از بیرون به ما انگیزه می‌دهد - این کار را بکن، این پول را بگیر - وقتی ما از درون و عمق جان و از عشقمان انگیزه می‌گیریم، از چه کسی می‌خواهیم مزد بگیریم؟ مزد دادن، تحقیر ماست؛ تحقیر انسانی است که از درون دارد می‌جوشد. اینها خصوصیات یک انسان بسیجی است؛ فرهنگ بسیج یعنی این." (٥/٣/٨٤) ٤- اهل گمنامی و بی نشانی بسیجی از آنجا که رفتارش را با اخلاص و تنها برای خدا انجام می‌دهد، منطقی است که به دنبال نام و نشان نبوده و از هرگونه شهرت و تبرج دوری ‌گزیند. به همین خاطر است که حضرت روح الله(ره) در وصف بسیجیانش چنین می‌سراید: "بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‏نشانی گرفته‏اند." (٢/٩/٦٧) این گمنامی و بی‌نشانی در اظهارات رهبر معظم انقلاب نیز چنین برجسته شده است: "حتّی در میدان‌های علمی در عرصه‏های علمی، جوانان مؤمن که خصوصیتشان همین است که مؤمن‏اند، دنبال نام و نشان نیستند، از همه‏ی ظرفیت استفاده می‏کنند؛ هدف هم آرمان‏های نظام اسلامی است. معنای بسیجی این است."(٤/٩/٨٨) ٥- اهل حضور در صحنه یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های نگرش بسیجی، مساله حضور در صحنه است. بسیجی عارفی عزلت‌نشین نیست که تنها به ذکر و خودسازی فارغ از اجتماع زیست کند، بلکه عارفی است مجاهد که با تیزبینی و بصیرت همواره در صحنه حاضر است. او در صحنه است تا حافظ ارزش‌ها باشد و به تعبیر رهبر عزیزمان "بسیجی باید در وسط میدان باشد تا فضیلت‌های اصلی انقلاب زنده بماند." (٢٢/٤/٧١) به واقع بسیجی باحضور در صحنه معنا می‌یابد و لاغیر! البته این حضور، خود ابعاد و وی‍ژگی‌هایی دارد که بدان باید توجه شود: ١-٥- دائمی: این حضور موقت نیست و ساعت و زمان و دوره نمی‌شناسد و همیشگی و دائمی است. و به تعبیر امام خامنه‌ای: "انتظاری که امام از بسیج داشت، آمادگی و حضور دائمی بود؛ زیرا بسیج، پشتوانه‌ی اصلی انقلاب است."(٦/٤/٦٨) ٢-٥- فراگیر: این حضور البته گستره و مرز نمی‌شناسد و در هر جا و هر میدانی که برای دفاع از انقلاب اسلامی بدان نیاز باشد حضور دارد. به تعبیر کامل‌تر: "بسیج، یعنی حضور در میدان‌هایی که نظام اسلامی، وظیفه‌ی انسانی و الهی و نیازهای کشور، حضور او را در آن میدان‌ها لازم می‌داند و او را به آنها فرا می‌خواند. بسیجی، هر یک از آحاد ملت است که در هرجایی که به حضور او نیاز هست، آماده باشد." (٢١/٨/٨٠) ٦- اهل عمل مجاهدانه مؤلفه دیگری که ماهیت تلاش و کوشش بسیجی را از دیگر تلاش‌ها و فعالیت‌های مشابه متمایز می‌سازد، آن است که تلاش بسیجی عملی جهادی است که برای مقابله با اقدامات دشمن و مهار ترفندهای آن صورت می‌گیرد. به واقع عمل بسیجی جهدی خالی از جهت و تلاشی بدون هدف نیست، بلکه مبارزه‌ای است عملی برای مقابله با دشمن و دفاع از اسلام و آرمانهای انقلاب اسلامی. به فرموده حکیم فرزانه انقلاب اسلامی: "معنای بسیج، توأم کردن ایمان و عمل است؛ عمل مجاهدانه، نه صرفاً عمل شخصی. از نظر اسلام، ایمان مجرد از عمل، یک حداقل است. ایمان کامل و ایمان حقیقی آن ایمانی است که با جهاد در میدان عمل همراه باشد. "و الّذین امنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل اللَّه و الّذین آووا و نصروا اولئک هم المؤمنون حقّا"؛ (انفال: ٧٤) مؤمن حقیقی آن کسی است که ایمان را با جهاد و هجرت و نصرت همراه می‌کند. تشخص بسیجی به این است. این فکر غلط و انحرافی که ما ایمان را منهای عمل و منهای جهاد، برای تقرب الی اللَّه کافی بدانیم، این آیه و آیات زیادی آن را رد می‌کنند. بسیج، قائم به همین است که ایمان همراه با عمل، آن هم عمل مجاهدانه باشد." (٢/٨/٨٩) مبتنی بر نظر معظم‌له "هر دانشجویی با هر سلیقه‏ی سیاسی، اگر پایبند به ارزش‌های انقلاب و آماده‏ی حضور در عرصه‏ی مبارزه‏ی فرهنگی و سیاسی با استکبار و ایادی آشکار و نقابدار آن است، می‏تواند در خیل بسیجیان دانشگاه و عضوی از بسیج دانشجویی باشد." (١٤/٧/٧٧) ٧- اهل زندگی شهادت طلبانه عمل  مجاهدانه توام با خطراتی است که مجاهد فی سبیل الله آن را پیش از آغاز حرکت انتخاب کرده و به جان خریده است. به واقع زندگی مجاهدانه با نوعی "مرگ آگاهی" همراه است و اوج و کمال خودرا در "شهادت در راه خدا" تعریف می‌کند. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "بالاترین خطر برای انسان، جان باختن است. در مکتب بسیج، نام این جان باختن "شهادت" است. شهادت بالاترین ارزش عاشورایی انسان و بالاترین ارزش در معیار ارزش‌های معنوی است. در روایت وارد است: "فوق کل ذی برّ برٌّ حتی یقتل الرّجل فی سبیل‌اللَّه"؛ بالاتر از هر فضیلتی، ارزشی و معنویتی، ارزش دیگری وجود دارد، تا وقتی که فرد به شهادت می‌رسد، که بالاترین ارزشهاست. آن معنای جهاد است و این معنای شهادت است... جهاد و شهادت، دو فصل بزرگ حرکت بسیجی است" (٢/٦/٨٤) ٨- اهل تلاش عاشقانه و مومنانه شاخصه مهم در بررسی نگرش بسیجی آن است که حضور در میدان مقابله با دشمنان از روی اجبار و اکراه نیست، بلکه نوعی حرکت عاشقانه و مخلصانه است که از روی شوق و ایمان، و اراده، انتخاب شده است. چرا که "فرق است بین آن نیروهایی که به عنوان وظیفه‌ی سازمانی وارد میدان دفاع می‌شوند، با نیروهایی که به دنبال وظیفه‌ی ایمان و عشق و به دنبال دستور قاطع عواطف برخاسته از اعماق جان وارد میدان می‌شوند. این بسیج است." (٦/١٠/٧٨) "آری، بسیج مدرسه‏ی عشق است، و در همه‏ی میدان‌های دشوار، فقط حضور عاشقانه و مخلصانه است که می‏تواند پرچم حق و عدل و راستی و ایمان را به اهتزاز درآورد و جنود شیطان را منهزم سازد." (١٤/٧/٧٧) "تفکر بسیجی ترکیبی است از ایمان عمیق، تلاش مخلصانه، هشیاری در شناخت دشمن، گذشت و ایثار در برابر دوست، و ایستادگی و مقاومت شجاعانه و خستگی‏ناپذیر ... و این است آن حقیقت والایی که امام بزرگوار ما به خاطر آن، بسیجی بودن را افتخار خود می‏دانست." (١٤/٧/٧٧* ٩- صاحب اراده و همت بلند یکی دیگر از مؤلفه‌های که موجب ممتاز شدن بسیجی در جامعه اسلامی و موفق بودن آن در همه عرصه‌هایی که ورود می‌یابد است، آن است که حرکت بسیجی مبتنی بر همت و اراده بلند شکل می‌گیرد. جهان‌بینی و تربیت بسیجی از او انسانی با همت ساخته که در برابر سختی ها تاب می‌آورد و تلاش و مبارزه را بر عافیت‌طلبی ترجیح می‌دهد. رهبر معظم انقلاب اسلامی این شاخصه بسیجی بودن را چنین شرح می‌دهد: "همه آماده نیستند از راحتی و حضور پای بخاری گرم در زمستان یا کولر خنک در تابستان صرف‌نظر کنند؛ همه حاضر نیستند برای خودشان دشمن بتراشند؛ همه حاضر نیستند در یک راه دشوار عرق بریزند و سنگلاخ‌ها را بنوردند؛ انسانی با همت و با اراده می‌خواهد. پس عزم و اراده‌ی کار کردن و گذشت از راحتی و آسایش هم یک شرط است." (٥/٣/٨٤) و می‌افزاید: "بسیج یعنی انسان باهمتی که غیرت دینی و دانایی فکری و نیازشناسی و ابتکار و جوشش ذهنی و خلاقیت دارد و وارد میدان می‌شود." ١٠- پیشرو بودن و خط شکنی ویژگی ممتاز دیگر بسیج پیشرو بودن است. جرات و جسارت حضور در عرصه‌هایی که تا به حال کسی بدان وارد نشده است، تنها برای اراده‌های بلندی ممکن است که دل در گرو ایمان الهی داشته و از غیر خدا ترسی ندارد. و در این میان بی‌شک بسیج خط شکن میادین خطرناک و عرصه‌های درنوردیده نشده است و این حقیقتی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بدان چنین اشاره می‌کنند: "بسیجی یک فرهنگ است و اگر بخواهیم این فرهنگ را در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم پیشرو بودن در همه‌ی عرصه‌های اساسی زندگی" (٥/٣/٨٤) ایشان در جایی دیگر می‌افزایند: "بعد از دوران جنگ هم در همه‏ی حوادث، بسیج جلودار بوده است، پیشرو بوده است، خط شکن بوده است. اگر بحث اقتدار سیاسی و ایستادگی سیاسی مطرح بوده، این جریان عظیمِ بسیج مردم در سرتاسر کشور این شعار را تثبیت کردند، به رخ دنیا کشیدند؛ اگر بحث فرهنگی بوده است، اگر بحث سازندگی بوده است، چقدر در سرتاسر این کشور کارهای عظیم به وسیله‏ی نیروهای بسیجی انجام گرفت." (٤/٩/٨٨) ١١- دغدغه‌مندی و مسئولیت‌پذیری یکی دیگر از شاخصه‌های نگرش بسیجی دغدغه‌مندی و مسئولیت‌ پذیری است. بسیجی فردی عافیت‌طلب و غیر مسئول در قبال جامعه نیست. بسیجی از کنار معضلات و نابسامانی‌ها به سادگی نمی‌گذرد، بسیجی دردمندی است که کمبودها و تبعیض‌ها خواب راحت را از او گرفته و او را به میدان مبارزه با آن کشانده است. "یک سیاستمدار بسیجی، یک نظامی بسیجی، یک دانشجوی بسیجی، یک روحانی بسیجی، یک کشاورز بسیجی، یک کارگر بسیجی، یک محقق و دانشمند بسیجی، یک استاد بسیجی، از همه‌ی قشرها یک بسیجی، آن کسی است که مقدورات و امکان خود را در راه هدف‌های عظیم این ملت به میدان می‌آورد؛ خود را سهیم می‌کند؛ خود را مسؤول می‌داند و مایل نیست کنار بنشیند، تا دیگران تلاش کنند، او هم نگاه کند؛ یا آن‌جایی که سودمند است، سودش را ببرد؛ و یا تا یک گوشه‌اش ساییده شد، بنا کند به ایراد گرفتن و اعتراض کردن؛ این‌جور انسان هم در جامعه داریم؛ بسیجی آن کسی است که این‌گونه نیست." (٧/٩/٨٤) و همین روحیه بسیجی است که او را به عنوان یک عدالت‌خواه در جامعه، میدان‌دار مبارزه با فقر و فساد و تبعیض می‌کند. به فرموده رهبری: "بسیجی عدالت‌طلب است. عدالت‌طلبی فقط این نیست که انسان شعار عدالت‌طلبی بدهد؛ نه، باید این را واقعاً بخواهد. عدالت‌طلبی به این نیست که انسان رودرروی کسی بایستد و بگوید تو عدالت‌طلب نیستی؛ نه، این، ساز و کار دارد. باید جامعه به نقطه‌یی برسد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه در آن طراحی شود و دستگاه اجرایی طوری باشد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه فرصت عملیاتی شدن و اجرایی شدن پیدا کند." (٥/٣/٨٤) ١٢- آرمان‌خواهی توام با عمل‌گرایی بسیجی آرمان‌گراست و به دنبال تحقق آرمان‌های الهی در جامعه است، اما نه آرمان‌گرایی که تنها در شعارگرایی تجلی کند. بلکه آرمان‌گرایی که برای دستیابی به اهداف و آرمان‌ها با تدبیر و عقلانیت و توجه به مقتضیات زمان و ضرورت‌ها و واقعیت‌های جامعه، برای تحقق آرمان‌ها برنامه‌ریزی و تلاش می‌کند. به همین خاطر است که رهبری در تبیین ویژگی بسیج می‌فرمایند: "بسیج یعنی حرکت عظیم ملت ایران، همراه با آگاهی؛ احساس آمیخته‌ی با عقلانیت؛ حرکت و عمل آمیخته‌ی با مبنای فکری؛ عمل‌گرایی همراه با آرمان‌گرایی و دیدن افق‌های دوردست؛ اینها مجموعه‌یی است که ذهنیت و هویت بسیج را تشکیل می‌دهد."(٢/٦/٨٤) ١٣- اهل بصیرت مؤلفه دیگر بسیجی آن است که اهل فهم و صاحب بصیرت است. به معنای آن که وضعیت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خود را می‌شناسد و با تکیه بر شاخصه‌ها و آموزه‌های اسلامی، می‌تواند پدیده‌های سیاسی- اجتماعی را فهم کند و مورد ارزیابی قرار دهد. بصیرت مطلوب بسیج از ایمان وی حاصل شده است و به واقع "ایمان روشن، ایمان بابصیرت... همان چیزی است که بسیجی به آن متمیز است." (٢/٩/٧٧) مبتنی بر رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی "بسیج نه به پول وابسته است، نه به عنوان و جاه و جلال وابسته است، نه به دستور از بالا وابسته است. معیار بسیج، بصیرت است و ایمان. ایمان از دل او می‏جوشد، او را به کار وادار می‏کند؛ بصیرت هم به او تفهیم می‏کند که چگونه حرکت کند، معیارها را چگونه تشخیص بدهد، راه را چگونه طی کند. این معنای بسیجی است." (٤/٩/٨٨) به فرموده حکیم بزرگ انقلاب اسلامی: "اساس بسیج در جمهوری اسلامی، بر آگاهی است. در این‌جا نظام جمهوری اسلامی هرگز نخواسته است عده‌ای بیایند و چشمهایشان را ببندند و با اطاعت کورکورانه و بی‌خبر از آنچه که اتفاق می‌افتد، به میدان بروند و اسلحه‌ها را بکشند و بنای جنگیدن بگذارند. این را ما نخواستیم. جمهوری اسلامی و امام این جمهوری - رضوان و رحمت خدا بر او - عکس این حرکت کردند. ملت ما با آگاهی راه‌افتاد، میدان را انتخاب کرد و در آن میدان جنگید." (٢٧/٨/٧١) البته بصیرت داشتن مفهومی متغیر است که بطور مستمر باید تقویت شود و بر بصیرتمان افزوده شود. لذا یکی از توصیه‌های مهم رهبری به بسیجیان افزایش بصیرت بوده است. معظم‌‌له در یکی ازدیدارها به بسیجیان چنین توصیه می‌کند: "جوانان عزیز! بسیجیان عزیز! هر جای کشور که هستید، این بصیرت را روزبه‌روز زیاد کنید. نگذارید بعضی از نیازهای مادی و مسائل کوچک، جلو بصیرتها را بگیرد. بصیرتتان را حفظ کنید و دشمنتان را بشناسید. دشمن، ترفندهای گوناگون دارد؛ و آن ملتی موفق می‌شود که فریب نخورد." (٢٧/٨/٧١) ١٤- دشمن شناس دشمن‌شناسی، مولفه برجسته دیگری در نگرش بسیجی است. بسیجی از آنجا که جهان بینی خود را مبتنی بر آموزه‌های اسلام ناب محمدی(ص) شکل داده است، به دشمن و ترفندهای او بیش از دیگران حساس است. بسیجی کسی است که با چشمانی باز و هوشیاری تمام از دشمن غفلت نورزیده و خشم و کینه انقلابی خودرا برای مقابله با آن در سینه نگه داشته است. و همین رویکرد دشمن‌شناسانه بسیجیان است که بسیج را به خاری در چشم دشمن بدل ساخته است. حکیم دشمن شناس انقلاب اسلامی در وصف دانشجویان بسیجی می‌فرماید: "دانشجوی بسیجی کسی است که دشمن کمین‏گرفته را از یاد نمی‏برد و غافلانه، خود و دانشگاه و کشورش را به دست تطاول دشمن نمی‏سپرد." (١٤/٧/٧٧) این صف ممتاز در دیگر اقشار بسیج نیز نهادینه شده است و آن را "به مجموعه‌ای تبدیل کرده که دشمن را بیمناک و دوستان را امیدوار و خاطرجمع می‌کند." (٥/٩/٧٦) ١٥- نظم و انضباط بی‌شک تحقق آرمانها بدون داشتن برنامه ریزی و نظم و انضباط محقق نخواهد شد. لذا بسیجی در عمل مجاهدی است که مبتنی بر نظم و انضباط حرکت می‌کند. البته از آنجا که تلاشگری معطوف به هدف است و برای تحقق آرمان‌ها و دفاع ار ارزش‌ها با همه توان وارد میدان می‌شود، در صورت رسیدن به بن بست، راه‌های متعددی را مرور و بررسی می‌کند، و با اولین مانع در جا نزده و کناره گیری نمی‌کند. اما این بدان معنا نیست که ملزم به رعایت نظم و قانون نیست و البته دشمنان برای تخریب چهره بسیجیان، بسیج را به بی‌نظمی متهم می‌کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در نفی این اتهام می‌فرمایند: "این فکر غلط باید از ذهنهای دیگران بیرون رود که بسیجی کسی است که مقررات را رعایت نمی‌کند؛ برعکس، آن کسی بسیجی‌تر است که مقررات را بیشتر رعایت می‌کند؛ به خاطر آن‌که این فرد بیشتر از همه برای نظام دل می‌سوزاند و مقررات، لوازم قطعی اداره‌ی درست نظام است." (٦/٤/٦٨) ١٦- اعتدال گرایی مؤلفه دیگری که می‌توان از آن به عنوان یکی از شاخصه‌های رفتاری نگرش بسیجی یاد کرد، اعتدال‌گرایی است. به واقع با افراطی‌گری و تفریط‌گرایی نمی‌توان آرمان‌های الهی را محقق کرد، چرا که راه به انحراف و انحطاط دارد. لذا رهبری معظم به بسیجیان توصیه می‌کنند: "افراط نباید باشد، تفریط هم نباید باشد. توجه کنید که افراط هم همان اندازه ضرر می‌زند که تفریط. عمل نکردن یقیناً مضر است، عمل افراط‌آمیز هم به همان اندازه مضر است؛ مراقب باشید." (٢/٨/٨٩) ١٧- فعال و با نشاط مجموعه شاخصه‌های برشمرده از بسیجی یک انسان پرتحرک و بانشاط می‌سازدکه امیدوارانه و با توکل به خداوند متعال وارد عرصه‌های مختلف شده و به محیط نیز حرکت و حیات می‌بخشد. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "اگر بتوانید بسیج را هرچه فراگیرتر کنید و دل‌های بیشتر و نشاطِ متراکم‌تری را وارد این صحنه‌ی عمل بکنید، آینده‌ی این کشور تضمین‌شده‌تر است. روحیه‌ی بسیجی یک روحیه‌یی است که اگر در هر نقطه‌یی و در هر قشری به‌وجود بیاید، در آن‌جا فعالیت و نشاط و حرکت و حیات را مضاعف و چند برابر می‌کند؛ این معنای بسیج است." (٧/٩/٨٤) ١٨- پاسدار خطوط فاصل و کلام آخر اینکه فرهنگ بسیج را امام خامنه‌ای این‌گونه ترسیم می‌فرمایند: "بسیج سیاسى است، اما سیاست‌زده نیست، سیاسى‌کار نیست، جناحى نیست؛ بسیج مجاهد است، اما بى‌انضباط نیست، افراطى نیست؛ بسیج عمیقاً متدین و متعبد است، اما متحجر نیست، خرافى نیست؛ بسیج بابصیرت است، اما از خود راضى نیست؛ بسیج اهل جذب است - گفته‌ایم جذب حداکثرى - اما اهل تسامح در اصول نیست؛ بسیج غیور است، پاسدار خطوط فاصل است؛ بسیج طرفدار علم است، اما علم‌زده نیست؛ بسیج متخلق به اخلاق اسلامى است، اما ریاکار نیست؛ بسیج در کار آبادکردن دنیاست، اما خود اهل دنیا نیست. این شد یک فرهنگ. فرهنگ بسیجى یعنى آن مجموعه‌ى معرفت‌ها و روش‌ها و منش‌هایى که می‌تواند مجموعه‌هاى عظیمى را در ملت به وجود بیاورد که تضمین‌کننده‌ى حرکت مستقیم و پایدار اسلامى آن ملت باشند. این یک تفکر است؛ در ذهن هم نیست، در خارج و در عینیت وجود دارد."(٦/٩/١٣٩٠)

باز تعریف هویت بسیجی و تعمق و تدبر در فهم آن یکی از ضروری‌ترین نیازها و وظایف مهم نسل امروز بسیج در آستانه آغاز دهه چهارم انقلاب اسلامی است که بدون توجه به آن، نگرش بسیجی در معرض تهدید خطرات و آفات جدی قرار خواهد گرفت. بی‌شک از آنجا که بسیجیان فرزندان عزیز و صالح رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) و شاگرد خلف ایشان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هستند، برای رسیدن به شناختی حقیقی از معنای بسیجی و مولفه‌ها و شاخصه‌های هویت‌‌بخش نگرش بسیجی، باید به سراغ آراء و نظرات ایشان رفت و کلام این دو بزرگوار را مرور نمود. با مرور آراء و نظرات ایشان می‌توان موارد زیر را به عنوان مهمترین شاخصه‌های نگرش بسیجی برشمرد:

١- اهل ارتباط با خدا

اولین شاخص در توصیف بسیجیان، ارتباط ویژه‌ای است که بین ایشان و خداوند متعال وجود دارد. بسیجی با خدامحوری آغاز می‌شود و دیگر شاخصه‌های آن نیز شاخه‌ای از ریشه آن است. به واقع روح و جوهره نگرش بسیجی با توحید و وحدانیت و ارتباط با خالق هستی آغاز می‌شود و کار و تلاش برای رضای اوست که معنا می‌یابد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در وصف بسیجیان می‌فرماید:

"یک ویژگی این است که در بسیج ملت ایران، مایه‌ی اصلی، ارتباط با خداست. جوان بسیجی یا هر قشری از قشرهای آن؛ یعنی مرد و زن و پیر و جوان بسیجی، دارای یک ارتباط معنوی و صمیمی با خداست. این، مایه‌ی اصلی کار است. آن عاملی که موجب می‌شود انسان در میدان‌ها خسته نشود، یاد خداست. آن نیرویی که انسان را در مقابل همه‌ی قدرت‌ها با قوت کامل نگه می‌دارد، توکل به خداست. اگر توکل و اعتماد به خدا و ارتباط با خدا بود، حرکت مردمی و بسیجی، حرکتی پایدار و ماندگار خواهد بود. و اگر نبود، یک هیجان و اشتعال در برهه‌ای از زمان پیدا می‌شود، ولی باقی نمی‌ماند و از بین می‌رود. شما اگر نگاه کنید، در دنیا کشوری را با خصوصیات کشور ایران پیدا نخواهید کرد که توانسته باشد در مقابل آن همه دشمن بایستد، بر آنها غالب شود، موانع را بردارد، راه خود را بگشاید، و در جهت اهداف خود حرکت کند. غالباً در کشورها، در انقلاب‌ها و در حرکت‌‌های عمومی، به خاطر فشارها و معامله‌گری‌ها، انحراف پیدا شده است. آن چیزی که تا امروز، این حرکت را در ایران اسلامی این‌طور مستقیم به سمت هدف هدایت کرده است، همین ایمان شما، ارتباطتان با خدا و روحیه‌ی دعا و تضرعی است که در نیروهای بسیجی ما وجود دارد. این، همان دعای کمیلی است که شما مقید بودید و هستید بخوانید. این، همان نماز جمعه‌های شماست. این، همان توسلات و توجهات شما به ائمه علیهم‌السّلام است. و این پیوند و رابطه‌ی معنوی است که همه چیز را حفظ کرده است. این، یک خصوصیت است که در جاهای دیگر نیست، و باید آن را حفظ کنید."(٢٧/٨/٧١)

٢- اهل اخلاص در عمل

شاخص دیگر برای شرح نگرش بسیجی اخلاص است. بدین معنا که عمل جهادی و حضور بسیجیان در صحنه نه برای کسب قدرت و یا منافع شخصی و مادی و یا رضایت دیگران، بلکه تنها مبتنی بر انجام وظیفه و کسب رضای الهی صورت می‌گیرد. در این نگرش، اگر عملی مبتنی بر اخلاص صورت نگیرد، بی‌ارزش بوده و پذیرفته نخواهد بود.

حضرت امام(ره) در شرح ویژگی‌های بسیجیان می‌فرماید: "بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‏اند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‏خورم و از خدا می‏خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‏ام‏." (٢/٩/٦٧)

رهبر معظم انقلاب اسلامی با یادکردن از اخلاص به عنوان شاخصه رفتار بسیجی می‌فرمایند: "من به شما عزیزانم عرض کنم که یکی از برجسته‌ترین خصوصیاتی که ما برای فرد بسیجی قائل هستیم، عبارت است از صفا و خلوص. اخلاص و معنویت بسیجی و ارتباط با خدا در بسیجی، یک خصوصیت عمده است." (٥/٩/٧٦)

٣- اهل کار برای رضای خدا

بسیجی برای خدمت طلب مزد نداشته و منتی بر جامعه ندارد. بسیجی در عمل جهادی خود با خدا معامله کرده است و ارزش و اجر کار او قابل پرداخت با پاداش‌های دنیوی نیست.

آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه فرموده است: "شرط دیگر این است که در مقابل این حرکت و کار، از کسی مزد نخواهد. مزد، مربوط به جایی است که کسی از بیرون به ما انگیزه می‌دهد - این کار را بکن، این پول را بگیر - وقتی ما از درون و عمق جان و از عشقمان انگیزه می‌گیریم، از چه کسی می‌خواهیم مزد بگیریم؟ مزد دادن، تحقیر ماست؛ تحقیر انسانی است که از درون دارد می‌جوشد. اینها خصوصیات یک انسان بسیجی است؛ فرهنگ بسیج یعنی این." (٥/٣/٨٤)

٤- اهل گمنامی و بی نشانی

بسیجی از آنجا که رفتارش را با اخلاص و تنها برای خدا انجام می‌دهد، منطقی است که به دنبال نام و نشان نبوده و از هرگونه شهرت و تبرج دوری ‌گزیند. به همین خاطر است که حضرت روح الله(ره) در وصف بسیجیانش چنین می‌سراید: "بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‏نشانی گرفته‏اند." (٢/٩/٦٧)

این گمنامی و بی‌نشانی در اظهارات رهبر معظم انقلاب نیز چنین برجسته شده است: "حتّی در میدان‌های علمی در عرصه‏های علمی، جوانان مؤمن که خصوصیتشان همین است که مؤمن‏اند، دنبال نام و نشان نیستند، از همه‏ی ظرفیت استفاده می‏کنند؛ هدف هم آرمان‏های نظام اسلامی است. معنای بسیجی این است."(٤/٩/٨٨)

٥- اهل حضور در صحنه

یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های نگرش بسیجی، مساله حضور در صحنه است. بسیجی عارفی عزلت‌نشین نیست که تنها به ذکر و خودسازی فارغ از اجتماع زیست کند، بلکه عارفی است مجاهد که با تیزبینی و بصیرت همواره در صحنه حاضر است. او در صحنه است تا حافظ ارزش‌ها باشد و به تعبیر رهبر عزیزمان "بسیجی باید در وسط میدان باشد تا فضیلت‌های اصلی انقلاب زنده بماند." (٢٢/٤/٧١)

به واقع بسیجی باحضور در صحنه معنا می‌یابد و لاغیر! البته این حضور، خود ابعاد و وی‍ژگی‌هایی دارد که بدان باید توجه شود:

١-٥- دائمی: این حضور موقت نیست و ساعت و زمان و دوره نمی‌شناسد و همیشگی و دائمی است. و به تعبیر امام خامنه‌ای: "انتظاری که امام از بسیج داشت، آمادگی و حضور دائمی بود؛ زیرا بسیج، پشتوانه‌ی اصلی انقلاب است."(٦/٤/٦٨)

٢-٥- فراگیر: این حضور البته گستره و مرز نمی‌شناسد و در هر جا و هر میدانی که برای دفاع از انقلاب اسلامی بدان نیاز باشد حضور دارد. به تعبیر کامل‌تر: "بسیج، یعنی حضور در میدان‌هایی که نظام اسلامی، وظیفه‌ی انسانی و الهی و نیازهای کشور، حضور او را در آن میدان‌ها لازم می‌داند و او را به آنها فرا می‌خواند. بسیجی، هر یک از آحاد ملت است که در هرجایی که به حضور او نیاز هست، آماده باشد." (٢١/٨/٨٠)

٦- اهل عمل مجاهدانه

مؤلفه دیگری که ماهیت تلاش و کوشش بسیجی را از دیگر تلاش‌ها و فعالیت‌های مشابه متمایز می‌سازد، آن است که تلاش بسیجی عملی جهادی است که برای مقابله با اقدامات دشمن و مهار ترفندهای آن صورت می‌گیرد. به واقع عمل بسیجی جهدی خالی از جهت و تلاشی بدون هدف نیست، بلکه مبارزه‌ای است عملی برای مقابله با دشمن و دفاع از اسلام و آرمانهای انقلاب اسلامی. به فرموده حکیم فرزانه انقلاب اسلامی: "معنای بسیج، توأم کردن ایمان و عمل است؛ عمل مجاهدانه، نه صرفاً عمل شخصی. از نظر اسلام، ایمان مجرد از عمل، یک حداقل است. ایمان کامل و ایمان حقیقی آن ایمانی است که با جهاد در میدان عمل همراه باشد. "و الّذین امنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل اللَّه و الّذین آووا و نصروا اولئک هم المؤمنون حقّا"؛ (انفال: ٧٤) مؤمن حقیقی آن کسی است که ایمان را با جهاد و هجرت و نصرت همراه می‌کند. تشخص بسیجی به این است. این فکر غلط و انحرافی که ما ایمان را منهای عمل و منهای جهاد، برای تقرب الی اللَّه کافی بدانیم، این آیه و آیات زیادی آن را رد می‌کنند. بسیج، قائم به همین است که ایمان همراه با عمل، آن هم عمل مجاهدانه باشد." (٢/٨/٨٩)

مبتنی بر نظر معظم‌له "هر دانشجویی با هر سلیقه‏ی سیاسی، اگر پایبند به ارزش‌های انقلاب و آماده‏ی حضور در عرصه‏ی مبارزه‏ی فرهنگی و سیاسی با استکبار و ایادی آشکار و نقابدار آن است، می‏تواند در خیل بسیجیان دانشگاه و عضوی از بسیج دانشجویی باشد." (١٤/٧/٧٧)

٧- اهل زندگی شهادت طلبانه

عمل  مجاهدانه توام با خطراتی است که مجاهد فی سبیل الله آن را پیش از آغاز حرکت انتخاب کرده و به جان خریده است. به واقع زندگی مجاهدانه با نوعی "مرگ آگاهی" همراه است و اوج و کمال خودرا در "شهادت در راه خدا" تعریف می‌کند. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "بالاترین خطر برای انسان، جان باختن است. در مکتب بسیج، نام این جان باختن "شهادت" است. شهادت بالاترین ارزش عاشورایی انسان و بالاترین ارزش در معیار ارزش‌های معنوی است. در روایت وارد است: "فوق کل ذی برّ برٌّ حتی یقتل الرّجل فی سبیل‌اللَّه"؛ بالاتر از هر فضیلتی، ارزشی و معنویتی، ارزش دیگری وجود دارد، تا وقتی که فرد به شهادت می‌رسد، که بالاترین ارزشهاست. آن معنای جهاد است و این معنای شهادت است... جهاد و شهادت، دو فصل بزرگ حرکت بسیجی است" (٢/٦/٨٤)

٨- اهل تلاش عاشقانه و مومنانه

شاخصه مهم در بررسی نگرش بسیجی آن است که حضور در میدان مقابله با دشمنان از روی اجبار و اکراه نیست، بلکه نوعی حرکت عاشقانه و مخلصانه است که از روی شوق و ایمان، و اراده، انتخاب شده است. چرا که "فرق است بین آن نیروهایی که به عنوان وظیفه‌ی سازمانی وارد میدان دفاع می‌شوند، با نیروهایی که به دنبال وظیفه‌ی ایمان و عشق و به دنبال دستور قاطع عواطف برخاسته از اعماق جان وارد میدان می‌شوند. این بسیج است." (٦/١٠/٧٨)

"آری، بسیج مدرسه‏ی عشق است، و در همه‏ی میدان‌های دشوار، فقط حضور عاشقانه و مخلصانه است که می‏تواند پرچم حق و عدل و راستی و ایمان را به اهتزاز درآورد و جنود شیطان را منهزم سازد." (١٤/٧/٧٧)

"تفکر بسیجی ترکیبی است از ایمان عمیق، تلاش مخلصانه، هشیاری در شناخت دشمن، گذشت و ایثار در برابر دوست، و ایستادگی و مقاومت شجاعانه و خستگی‏ناپذیر ... و این است آن حقیقت والایی که امام بزرگوار ما به خاطر آن، بسیجی بودن را افتخار خود می‏دانست." (١٤/٧/٧٧*

٩- صاحب اراده و همت بلند

یکی دیگر از مؤلفه‌های که موجب ممتاز شدن بسیجی در جامعه اسلامی و موفق بودن آن در همه عرصه‌هایی که ورود می‌یابد است، آن است که حرکت بسیجی مبتنی بر همت و اراده بلند شکل می‌گیرد. جهان‌بینی و تربیت بسیجی از او انسانی با همت ساخته که در برابر سختی ها تاب می‌آورد و تلاش و مبارزه را بر عافیت‌طلبی ترجیح می‌دهد. رهبر معظم انقلاب اسلامی این شاخصه بسیجی بودن را چنین شرح می‌دهد: "همه آماده نیستند از راحتی و حضور پای بخاری گرم در زمستان یا کولر خنک در تابستان صرف‌نظر کنند؛ همه حاضر نیستند برای خودشان دشمن بتراشند؛ همه حاضر نیستند در یک راه دشوار عرق بریزند و سنگلاخ‌ها را بنوردند؛ انسانی با همت و با اراده می‌خواهد. پس عزم و اراده‌ی کار کردن و گذشت از راحتی و آسایش هم یک شرط است." (٥/٣/٨٤)

و می‌افزاید: "بسیج یعنی انسان باهمتی که غیرت دینی و دانایی فکری و نیازشناسی و ابتکار و جوشش ذهنی و خلاقیت دارد و وارد میدان می‌شود."

١٠- پیشرو بودن و خط شکنی

ویژگی ممتاز دیگر بسیج پیشرو بودن است. جرات و جسارت حضور در عرصه‌هایی که تا به حال کسی بدان وارد نشده است، تنها برای اراده‌های بلندی ممکن است که دل در گرو ایمان الهی داشته و از غیر خدا ترسی ندارد. و در این میان بی‌شک بسیج خط شکن میادین خطرناک و عرصه‌های درنوردیده نشده است و این حقیقتی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بدان چنین اشاره می‌کنند: "بسیجی یک فرهنگ است و اگر بخواهیم این فرهنگ را در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم پیشرو بودن در همه‌ی عرصه‌های اساسی زندگی" (٥/٣/٨٤)

ایشان در جایی دیگر می‌افزایند: "بعد از دوران جنگ هم در همه‏ی حوادث، بسیج جلودار بوده است، پیشرو بوده است، خط شکن بوده است. اگر بحث اقتدار سیاسی و ایستادگی سیاسی مطرح بوده، این جریان عظیمِ بسیج مردم در سرتاسر کشور این شعار را تثبیت کردند، به رخ دنیا کشیدند؛ اگر بحث فرهنگی بوده است، اگر بحث سازندگی بوده است، چقدر در سرتاسر این کشور کارهای عظیم به وسیله‏ی نیروهای بسیجی انجام گرفت." (٤/٩/٨٨)

١١- دغدغه‌مندی و مسئولیت‌پذیری

یکی دیگر از شاخصه‌های نگرش بسیجی دغدغه‌مندی و مسئولیت‌ پذیری است. بسیجی فردی عافیت‌طلب و غیر مسئول در قبال جامعه نیست. بسیجی از کنار معضلات و نابسامانی‌ها به سادگی نمی‌گذرد، بسیجی دردمندی است که کمبودها و تبعیض‌ها خواب راحت را از او گرفته و او را به میدان مبارزه با آن کشانده است.

"یک سیاستمدار بسیجی، یک نظامی بسیجی، یک دانشجوی بسیجی، یک روحانی بسیجی، یک کشاورز بسیجی، یک کارگر بسیجی، یک محقق و دانشمند بسیجی، یک استاد بسیجی، از همه‌ی قشرها یک بسیجی، آن کسی است که مقدورات و امکان خود را در راه هدف‌های عظیم این ملت به میدان می‌آورد؛ خود را سهیم می‌کند؛ خود را مسؤول می‌داند و مایل نیست کنار بنشیند، تا دیگران تلاش کنند، او هم نگاه کند؛ یا آن‌جایی که سودمند است، سودش را ببرد؛ و یا تا یک گوشه‌اش ساییده شد، بنا کند به ایراد گرفتن و اعتراض کردن؛ این‌جور انسان هم در جامعه داریم؛ بسیجی آن کسی است که این‌گونه نیست." (٧/٩/٨٤)

و همین روحیه بسیجی است که او را به عنوان یک عدالت‌خواه در جامعه، میدان‌دار مبارزه با فقر و فساد و تبعیض می‌کند. به فرموده رهبری: "بسیجی عدالت‌طلب است. عدالت‌طلبی فقط این نیست که انسان شعار عدالت‌طلبی بدهد؛ نه، باید این را واقعاً بخواهد. عدالت‌طلبی به این نیست که انسان رودرروی کسی بایستد و بگوید تو عدالت‌طلب نیستی؛ نه، این، ساز و کار دارد. باید جامعه به نقطه‌یی برسد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه در آن طراحی شود و دستگاه اجرایی طوری باشد که سیاست‌های عدالت‌طلبانه فرصت عملیاتی شدن و اجرایی شدن پیدا کند." (٥/٣/٨٤)

١٢- آرمان‌خواهی توام با عمل‌گرایی

بسیجی آرمان‌گراست و به دنبال تحقق آرمان‌های الهی در جامعه است، اما نه آرمان‌گرایی که تنها در شعارگرایی تجلی کند. بلکه آرمان‌گرایی که برای دستیابی به اهداف و آرمان‌ها با تدبیر و عقلانیت و توجه به مقتضیات زمان و ضرورت‌ها و واقعیت‌های جامعه، برای تحقق آرمان‌ها برنامه‌ریزی و تلاش می‌کند. به همین خاطر است که رهبری در تبیین ویژگی بسیج می‌فرمایند: "بسیج یعنی حرکت عظیم ملت ایران، همراه با آگاهی؛ احساس آمیخته‌ی با عقلانیت؛ حرکت و عمل آمیخته‌ی با مبنای فکری؛ عمل‌گرایی همراه با آرمان‌گرایی و دیدن افق‌های دوردست؛ اینها مجموعه‌یی است که ذهنیت و هویت بسیج را تشکیل می‌دهد."(٢/٦/٨٤)

١٣- اهل بصیرت

مؤلفه دیگر بسیجی آن است که اهل فهم و صاحب بصیرت است. به معنای آن که وضعیت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خود را می‌شناسد و با تکیه بر شاخصه‌ها و آموزه‌های اسلامی، می‌تواند پدیده‌های سیاسی- اجتماعی را فهم کند و مورد ارزیابی قرار دهد. بصیرت مطلوب بسیج از ایمان وی حاصل شده است و به واقع "ایمان روشن، ایمان بابصیرت... همان چیزی است که بسیجی به آن متمیز است." (٢/٩/٧٧)

مبتنی بر رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی "بسیج نه به پول وابسته است، نه به عنوان و جاه و جلال وابسته است، نه به دستور از بالا وابسته است. معیار بسیج، بصیرت است و ایمان. ایمان از دل او می‏جوشد، او را به کار وادار می‏کند؛ بصیرت هم به او تفهیم می‏کند که چگونه حرکت کند، معیارها را چگونه تشخیص بدهد، راه را چگونه طی کند. این معنای بسیجی است." (٤/٩/٨٨)

به فرموده حکیم بزرگ انقلاب اسلامی: "اساس بسیج در جمهوری اسلامی، بر آگاهی است. در این‌جا نظام جمهوری اسلامی هرگز نخواسته است عده‌ای بیایند و چشمهایشان را ببندند و با اطاعت کورکورانه و بی‌خبر از آنچه که اتفاق می‌افتد، به میدان بروند و اسلحه‌ها را بکشند و بنای جنگیدن بگذارند. این را ما نخواستیم. جمهوری اسلامی و امام این جمهوری - رضوان و رحمت خدا بر او - عکس این حرکت کردند. ملت ما با آگاهی راه‌افتاد، میدان را انتخاب کرد و در آن میدان جنگید." (٢٧/٨/٧١)

البته بصیرت داشتن مفهومی متغیر است که بطور مستمر باید تقویت شود و بر بصیرتمان افزوده شود. لذا یکی از توصیه‌های مهم رهبری به بسیجیان افزایش بصیرت بوده است. معظم‌‌له در یکی ازدیدارها به بسیجیان چنین توصیه می‌کند:

"جوانان عزیز! بسیجیان عزیز! هر جای کشور که هستید، این بصیرت را روزبه‌روز زیاد کنید. نگذارید بعضی از نیازهای مادی و مسائل کوچک، جلو بصیرتها را بگیرد. بصیرتتان را حفظ کنید و دشمنتان را بشناسید. دشمن، ترفندهای گوناگون دارد؛ و آن ملتی موفق می‌شود که فریب نخورد." (٢٧/٨/٧١)

١٤- دشمن شناس

دشمن‌شناسی، مولفه برجسته دیگری در نگرش بسیجی است. بسیجی از آنجا که جهان بینی خود را مبتنی بر آموزه‌های اسلام ناب محمدی(ص) شکل داده است، به دشمن و ترفندهای او بیش از دیگران حساس است. بسیجی کسی است که با چشمانی باز و هوشیاری تمام از دشمن غفلت نورزیده و خشم و کینه انقلابی خودرا برای مقابله با آن در سینه نگه داشته است. و همین رویکرد دشمن‌شناسانه بسیجیان است که بسیج را به خاری در چشم دشمن بدل ساخته است. حکیم دشمن شناس انقلاب اسلامی در وصف دانشجویان بسیجی می‌فرماید: "دانشجوی بسیجی کسی است که دشمن کمین‏گرفته را از یاد نمی‏برد و غافلانه، خود و دانشگاه و کشورش را به دست تطاول دشمن نمی‏سپرد." (١٤/٧/٧٧)

این صف ممتاز در دیگر اقشار بسیج نیز نهادینه شده است و آن را "به مجموعه‌ای تبدیل کرده که دشمن را بیمناک و دوستان را امیدوار و خاطرجمع می‌کند." (٥/٩/٧٦)

١٥- نظم و انضباط

بی‌شک تحقق آرمانها بدون داشتن برنامه ریزی و نظم و انضباط محقق نخواهد شد. لذا بسیجی در عمل مجاهدی است که مبتنی بر نظم و انضباط حرکت می‌کند. البته از آنجا که تلاشگری معطوف به هدف است و برای تحقق آرمان‌ها و دفاع ار ارزش‌ها با همه توان وارد میدان می‌شود، در صورت رسیدن به بن بست، راه‌های متعددی را مرور و بررسی می‌کند، و با اولین مانع در جا نزده و کناره گیری نمی‌کند. اما این بدان معنا نیست که ملزم به رعایت نظم و قانون نیست و البته دشمنان برای تخریب چهره بسیجیان، بسیج را به بی‌نظمی متهم می‌کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در نفی این اتهام می‌فرمایند: "این فکر غلط باید از ذهنهای دیگران بیرون رود که بسیجی کسی است که مقررات را رعایت نمی‌کند؛ برعکس، آن کسی بسیجی‌تر است که مقررات را بیشتر رعایت می‌کند؛ به خاطر آن‌که این فرد بیشتر از همه برای نظام دل می‌سوزاند و مقررات، لوازم قطعی اداره‌ی درست نظام است." (٦/٤/٦٨)

١٦- اعتدال گرایی

مؤلفه دیگری که می‌توان از آن به عنوان یکی از شاخصه‌های رفتاری نگرش بسیجی یاد کرد، اعتدال‌گرایی است. به واقع با افراطی‌گری و تفریط‌گرایی نمی‌توان آرمان‌های الهی را محقق کرد، چرا که راه به انحراف و انحطاط دارد. لذا رهبری معظم به بسیجیان توصیه می‌کنند: "افراط نباید باشد، تفریط هم نباید باشد. توجه کنید که افراط هم همان اندازه ضرر می‌زند که تفریط. عمل نکردن یقیناً مضر است، عمل افراط‌آمیز هم به همان اندازه مضر است؛ مراقب باشید." (٢/٨/٨٩)

١٧- فعال و با نشاط

مجموعه شاخصه‌های برشمرده از بسیجی یک انسان پرتحرک و بانشاط می‌سازدکه امیدوارانه و با توکل به خداوند متعال وارد عرصه‌های مختلف شده و به محیط نیز حرکت و حیات می‌بخشد. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: "اگر بتوانید بسیج را هرچه فراگیرتر کنید و دل‌های بیشتر و نشاطِ متراکم‌تری را وارد این صحنه‌ی عمل بکنید، آینده‌ی این کشور تضمین‌شده‌تر است. روحیه‌ی بسیجی یک روحیه‌یی است که اگر در هر نقطه‌یی و در هر قشری به‌وجود بیاید، در آن‌جا فعالیت و نشاط و حرکت و حیات را مضاعف و چند برابر می‌کند؛ این معنای بسیج است." (٧/٩/٨٤)

١٨- پاسدار خطوط فاصل

و کلام آخر اینکه فرهنگ بسیج را امام خامنه‌ای این‌گونه ترسیم می‌فرمایند: "بسیج سیاسى است، اما سیاست‌زده نیست، سیاسى‌کار نیست، جناحى نیست؛ بسیج مجاهد است، اما بى‌انضباط نیست، افراطى نیست؛ بسیج عمیقاً متدین و متعبد است، اما متحجر نیست، خرافى نیست؛ بسیج بابصیرت است، اما از خود راضى نیست؛ بسیج اهل جذب است - گفته‌ایم جذب حداکثرى - اما اهل تسامح در اصول نیست؛ بسیج غیور است، پاسدار خطوط فاصل است؛ بسیج طرفدار علم است، اما علم‌زده نیست؛ بسیج متخلق به اخلاق اسلامى است، اما ریاکار نیست؛ بسیج در کار آبادکردن دنیاست، اما خود اهل دنیا نیست. این شد یک فرهنگ. فرهنگ بسیجى یعنى آن مجموعه‌ى معرفت‌ها و روش‌ها و منش‌هایى که می‌تواند مجموعه‌هاى عظیمى را در ملت به وجود بیاورد که تضمین‌کننده‌ى حرکت مستقیم و پایدار اسلامى آن ملت باشند. این یک تفکر است؛ در ذهن هم نیست، در خارج و در عینیت وجود دارد."(٦/٩/١٣٩٠)

هفت ویژگی بسیجی ا ز دیدگاه قرآن کریم و حضرت امام خمینی (ره)

هفت ویژگی بسیجی ا ز دیدگاه قرآن کریم و حضرت امام خمینی (ره)

عباس داودی

1) اخلاص بسیجی:

بسیجی کسی است که فقط رنگ خدایی را پذیرفته است.

«صبغه الله و من احسن من الله صبغه ـ سوره بقره آیه 138ـ رنگ خدایی بپذیرید، چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است؟»

امام صادق (علیه السلام) راجع به آیه فوق می‌فرمایند: «صبغ المؤمنین بالولایه فی المیثاق ـ خداوند مؤمنین را در زمان میثاق به ولایت رنگ‌آمیزی کرده بود.»

امام خمینی (ره) «فرموده‌اند: «آن اخلاص و محبت شما (بسیجیان) و آن ایثار در راه خدا، بالاترین ارزش است برای شما».

2) بسیج شجره‌ی طیبه است:

«الم ترکیف ضرب الله کلمهً طیبهً کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء تؤتی اکلها کلّ حین بِإذن ربها و یضرب الله الامثال للناس لعلهم یتذکرون ـ سوره ابراهیم آیات 24 و 25ـ

آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه را به درخت پاکیزه‌ای تشبیه کرده که ریشه‌ی آن ثابت و شاخه‌ی آن در آسمان است. هر زمان میوه‌ی خود را به اذن پروردگارش می‌دهد و خداوند برای مردم مثلها می‌زند شاید متذکر شوند.»

منظور از کلمه‌ی طیبه ممکن است کلمه‌ی توحید باشد، و یا اوامر و فرمانهای الهی و یا ایمان و یا اینکه شخص مؤمن (بسیجی) باشد.

ویژگیهای این درخت پاکیزه که منظور همان مؤمن و بسیجی است:

1/2ـ شجره: موجودی است دارای رشد و نمو، نه بی‌روح، و نه جامد و بی‌حرکت، بلکه پویا و رویا و سازنده‌ی دیگران و خویشتن.

2/2ـ طیبه: این درخت پاک است و طیب، از هر نظر (منظره‌اش پاکیزه، میوه‌اش پاکیزه، شکوفه و گلش پاکیزه، حتی نسیم آن ...)

3/2ـ این شجره دارای تشکیلات و نظام حساب شده‌ای است (رده‌های مقاومت بسیج).

4/2ـ اصل و ریشه‌ی آن ثابت و مستحکم است بطوری که طوفان‌ها و تندبادها و مشکلات نمی‌توانند آن را از جا بر کنند.

5/2ـ و فرعها فی السماء: شاخه‌های این شجره در یک محیط پست و محدود نیست بلکه بلندِ آسمان جایگاه آن است، (افق فکر آنها محدود به دنیای کوچک نیست).

6/2ـ کل حین: اما نه در یک فصل یا دو فصل، بلکه در هر فصل، یعنی هر زمان که دست به سوی شاخه‌هایش دراز کنی محروم بر نمی‌گردی.

7/2ـ باذن ربها: میوه دادن او هم بی‌حساب نیست، بلکه مشمول قوانین آفرینش است و به اذن پروردگارش میوه‌ی خود را به همگان ارزانی می‌دارد.

امام خمینی (ره): «بسیج شجره‌ی طیبه و درخت تناور و پر ثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد.»

3) شجاعت و شهامت بسیجیان:

«و لا تنهوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین ـ

غمگین نباشید، اگر بر مسیر ایمان ثابت بمانید، پیروزی نهایی از آن شماست ـ آل عمران آیه 139»

امام خمینی (ره) در این خصوص می‌فرمایند: «آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخار آفرین است، روحیه‌ی بزرگ و قلب سرشار از ایمان و اخلاص و روح شهادت طلبی این عزیزان (بسیجیان) که سربازان حقیقی ولی‌الله الاعظم ارواحنا فداه هستند، می‌باشد و این است فتح الفتوح».

4) بسیجیان همیشه پیروز:

«و ان جندنا لهم الغالبون»

و لشکر ما در تمام صحنه‌ها پیروزند. (صافات آیه 173)

در آیات 47 از سوره‌ی روم، 40 از سوره‌ی حج، 51 از سوره‌ی غافر و 21 از سوره‌ی مجادله نیز نظیر این مطلب آمده است.

و امام خمینی (ره) فرمود: «افتخار بر رزمندگانی که جبهه‌های نبرد را با مناجات خویش و راز و نیاز با محبوب خود عطرآگین نموده‌اند. فخر و عظمت بر جوانان عزیزی که در راهی قدم برداشته و پاسداری از مکتبی می‌کنند که شکست‌ناپذیر و سر تا پا پیروزی است.»

5) استقامت و پایداری بسیجیان:

«ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا، فتتنزّل علیهم الملائکه... ـ کسانی که گفتند پروردگار ما خداوند یگانه است، سپس استقامت کردند. ملائکه بر آنها نازل می‌شوند و... ـ فصلت آیه 30»

امام علی (علیه‌السلام) در خطبه‌ی 176 نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «شما گفتید پروردگار ما الله است، اکنون بر سر این سخن پایمردی کنید، در راهی که فرمان داده استقامت کنید و از دایره‌ی فرمانش خارج نشوید».

امام خمینی (ره): «به شما (بسیجیان) که با مبارزات خویش، روی ابرقدرتها را سیاه کردید، درود می‌فرستم و در مقابل صبر و استقامتتان خاضع و خاشعم... اگر بند بند استخوانهایمان را جدا سازند، اگر سرمان را بالای دار برند، اگر زنده زنده در شعله‌های آتشمان بسوزانند، اگر زن و فرزندان و هستی مان را در جلوی دیدگانمان به اسارت و غارت برند، هرگز امان نامه‌ی کفر و شرک را امضا نمی‌کنیم».

6) بسیجی تابع ولایت:

«یا ایها الذین آمنوا لا تقدموا بین یدی الله و رسوله

ای کسانی که ایمان آورده‌اید چیزی را بر خدا و رسولش مقدم نشمرید و پیشی مگیرید. حجرات آیه‌ی اوّل»

از جمله شأن نزولی که برای این آیه در تفسیر نمونه ج 22 آمده این است که: حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) به هنگام حرکت به سوی «خیبر» می‌خواست کسی را به جای خود در «مدینه» نصب کند، عمر شخص دیگری را پیشنهاد کرد، آیه‌ی فوق نازل شد و دستور داد بر خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیشی مگیرید.

منظور از مقدم نداشتن چیزی در برابر خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، پیشی نگرفتن بر آنها در کارها و ترک عجله و شتاب در مقابل خدا و حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است.

در برابر رهبر نباید در هیچ کار و هیچ سخن و برنامه‌ای پیشی گرفت و شتاب و عجله کرد. حتی نباید در مسائل بیش از اندازه‌ی لازم سؤال و گفتگو کرد، باید گذاشت که رهبر خودش به موقع مسائل را مطرح کند.

در تاریخ زندگی حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) موارد زیادی دیده می‌‌شود که افرادی بر فرمان او پیشی گرفتند، عقب افتادند و از اطاعت او سرپیچی نمودند و مورد ملامت و سرزنش شدید قرار گرفتند. (فتح مکه، داستان حجه‌الوداع، تخلف از لشکر اسامه و داستان قلم و دوات و...)

7) آگاهی و آمادگی برای جهاد:

«یا ایها الذین آمنوا خذوا حذرکم فانفرو ثبات اوانفروا جمیعاً ـ

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، آمادگی خود را حفظ کنید و در دسته‌های متعدد یا به صورت دسته‌ی واحد به سوی دشمن حرکت کنید. ـ نساء آیه 71»

امام خمینی (ره): «امروز روز عاشورای حسینی است، حسینیان آماده باشید، نهراسید که نمی‌هراسید، کمربندهاتان را محکم کنید. ای آزادگان و احرار بپاخیزید.»

«در هنگام خطر ملتی سر بلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشند.»

و مقام عظمای ولایت فرموده‌اند: «همه‌ی نیروهای مسلح باید هوشیار باشند، اما بسیج احتیاج به هوشیاری مضاعف دارد».

و فرمودند: «بسیجیان سلحشور باید همواره آماده و هوشیار باشند تا در مواقع لزوم به وظیفه دفاع مقدس قیام کنند

عباس داودی

1) اخلاص بسیجی:

بسیجی کسی است که فقط رنگ خدایی را پذیرفته است.

«صبغه الله و من احسن من الله صبغه ـ سوره بقره آیه 138ـ رنگ خدایی بپذیرید، چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است؟»

امام صادق (علیه السلام) راجع به آیه فوق می‌فرمایند: «صبغ المؤمنین بالولایه فی المیثاق ـ خداوند مؤمنین را در زمان میثاق به ولایت رنگ‌آمیزی کرده بود.»

امام خمینی (ره) «فرموده‌اند: «آن اخلاص و محبت شما (بسیجیان) و آن ایثار در راه خدا، بالاترین ارزش است برای شما».

2) بسیج شجره‌ی طیبه است:

«الم ترکیف ضرب الله کلمهً طیبهً کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء تؤتی اکلها کلّ حین بِإذن ربها و یضرب الله الامثال للناس لعلهم یتذکرون ـ سوره ابراهیم آیات 24 و 25ـ

آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه را به درخت پاکیزه‌ای تشبیه کرده که ریشه‌ی آن ثابت و شاخه‌ی آن در آسمان است. هر زمان میوه‌ی خود را به اذن پروردگارش می‌دهد و خداوند برای مردم مثلها می‌زند شاید متذکر شوند.»

منظور از کلمه‌ی طیبه ممکن است کلمه‌ی توحید باشد، و یا اوامر و فرمانهای الهی و یا ایمان و یا اینکه شخص مؤمن (بسیجی) باشد.

ویژگیهای این درخت پاکیزه که منظور همان مؤمن و بسیجی است:

1/2ـ شجره: موجودی است دارای رشد و نمو، نه بی‌روح، و نه جامد و بی‌حرکت، بلکه پویا و رویا و سازنده‌ی دیگران و خویشتن.

2/2ـ طیبه: این درخت پاک است و طیب، از هر نظر (منظره‌اش پاکیزه، میوه‌اش پاکیزه، شکوفه و گلش پاکیزه، حتی نسیم آن ...)

3/2ـ این شجره دارای تشکیلات و نظام حساب شده‌ای است (رده‌های مقاومت بسیج).

4/2ـ اصل و ریشه‌ی آن ثابت و مستحکم است بطوری که طوفان‌ها و تندبادها و مشکلات نمی‌توانند آن را از جا بر کنند.

5/2ـ و فرعها فی السماء: شاخه‌های این شجره در یک محیط پست و محدود نیست بلکه بلندِ آسمان جایگاه آن است، (افق فکر آنها محدود به دنیای کوچک نیست).

6/2ـ کل حین: اما نه در یک فصل یا دو فصل، بلکه در هر فصل، یعنی هر زمان که دست به سوی شاخه‌هایش دراز کنی محروم بر نمی‌گردی.

7/2ـ باذن ربها: میوه دادن او هم بی‌حساب نیست، بلکه مشمول قوانین آفرینش است و به اذن پروردگارش میوه‌ی خود را به همگان ارزانی می‌دارد.

امام خمینی (ره): «بسیج شجره‌ی طیبه و درخت تناور و پر ثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد.»

3) شجاعت و شهامت بسیجیان:

«و لا تنهوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین ـ

غمگین نباشید، اگر بر مسیر ایمان ثابت بمانید، پیروزی نهایی از آن شماست ـ آل عمران آیه 139»

امام خمینی (ره) در این خصوص می‌فرمایند: «آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخار آفرین است، روحیه‌ی بزرگ و قلب سرشار از ایمان و اخلاص و روح شهادت طلبی این عزیزان (بسیجیان) که سربازان حقیقی ولی‌الله الاعظم ارواحنا فداه هستند، می‌باشد و این است فتح الفتوح».

4) بسیجیان همیشه پیروز:

«و ان جندنا لهم الغالبون»

و لشکر ما در تمام صحنه‌ها پیروزند. (صافات آیه 173)

در آیات 47 از سوره‌ی روم، 40 از سوره‌ی حج، 51 از سوره‌ی غافر و 21 از سوره‌ی مجادله نیز نظیر این مطلب آمده است.

و امام خمینی (ره) فرمود: «افتخار بر رزمندگانی که جبهه‌های نبرد را با مناجات خویش و راز و نیاز با محبوب خود عطرآگین نموده‌اند. فخر و عظمت بر جوانان عزیزی که در راهی قدم برداشته و پاسداری از مکتبی می‌کنند که شکست‌ناپذیر و سر تا پا پیروزی است.»

5) استقامت و پایداری بسیجیان:

«ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا، فتتنزّل علیهم الملائکه... ـ کسانی که گفتند پروردگار ما خداوند یگانه است، سپس استقامت کردند. ملائکه بر آنها نازل می‌شوند و... ـ فصلت آیه 30»

امام علی (علیه‌السلام) در خطبه‌ی 176 نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «شما گفتید پروردگار ما الله است، اکنون بر سر این سخن پایمردی کنید، در راهی که فرمان داده استقامت کنید و از دایره‌ی فرمانش خارج نشوید».

امام خمینی (ره): «به شما (بسیجیان) که با مبارزات خویش، روی ابرقدرتها را سیاه کردید، درود می‌فرستم و در مقابل صبر و استقامتتان خاضع و خاشعم... اگر بند بند استخوانهایمان را جدا سازند، اگر سرمان را بالای دار برند، اگر زنده زنده در شعله‌های آتشمان بسوزانند، اگر زن و فرزندان و هستی مان را در جلوی دیدگانمان به اسارت و غارت برند، هرگز امان نامه‌ی کفر و شرک را امضا نمی‌کنیم».

6) بسیجی تابع ولایت:

«یا ایها الذین آمنوا لا تقدموا بین یدی الله و رسوله

ای کسانی که ایمان آورده‌اید چیزی را بر خدا و رسولش مقدم نشمرید و پیشی مگیرید. حجرات آیه‌ی اوّل»

از جمله شأن نزولی که برای این آیه در تفسیر نمونه ج 22 آمده این است که: حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) به هنگام حرکت به سوی «خیبر» می‌خواست کسی را به جای خود در «مدینه» نصب کند، عمر شخص دیگری را پیشنهاد کرد، آیه‌ی فوق نازل شد و دستور داد بر خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیشی مگیرید.

منظور از مقدم نداشتن چیزی در برابر خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، پیشی نگرفتن بر آنها در کارها و ترک عجله و شتاب در مقابل خدا و حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است.

در برابر رهبر نباید در هیچ کار و هیچ سخن و برنامه‌ای پیشی گرفت و شتاب و عجله کرد. حتی نباید در مسائل بیش از اندازه‌ی لازم سؤال و گفتگو کرد، باید گذاشت که رهبر خودش به موقع مسائل را مطرح کند.

در تاریخ زندگی حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) موارد زیادی دیده می‌‌شود که افرادی بر فرمان او پیشی گرفتند، عقب افتادند و از اطاعت او سرپیچی نمودند و مورد ملامت و سرزنش شدید قرار گرفتند. (فتح مکه، داستان حجه‌الوداع، تخلف از لشکر اسامه و داستان قلم و دوات و...)

7) آگاهی و آمادگی برای جهاد:

«یا ایها الذین آمنوا خذوا حذرکم فانفرو ثبات اوانفروا جمیعاً ـ

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، آمادگی خود را حفظ کنید و در دسته‌های متعدد یا به صورت دسته‌ی واحد به سوی دشمن حرکت کنید. ـ نساء آیه 71»

امام خمینی (ره): «امروز روز عاشورای حسینی است، حسینیان آماده باشید، نهراسید که نمی‌هراسید، کمربندهاتان را محکم کنید. ای آزادگان و احرار بپاخیزید.»

«در هنگام خطر ملتی سر بلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشند.»

و مقام عظمای ولایت فرموده‌اند: «همه‌ی نیروهای مسلح باید هوشیار باشند، اما بسیج احتیاج به هوشیاری مضاعف دارد».

و فرمودند: «بسیجیان سلحشور باید همواره آماده و هوشیار باشند تا در مواقع لزوم به وظیفه دفاع مقدس قیام کنند